Geld belangrijker dan veiligheid bij gaswinning

De maximale opbrengst stond bij de gaswinning in Groningen op de allereerste plaats, dan pas kwam de veiligheid van de inwoners. Dat is de conclusie die de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) trekt in het rapport Aardbevingsrisico’s in Groningen.

Het ministerie van Economische Zaken, de NAM en de toezichthouder SodM hadden nauwelijks oog voor de ongerustheid en de gevoelens van onveiligheid van Groningers, meldt het rapport. Gaswinning en maximale opbrengst waren belangrijker. De onderzoeksraad schrijft nu:

De partijen zagen tot begin 2013 het effect van de aardbevingen als beperkt; het was slechts een schaderisico dat vergoed kon worden. Veiligheidsrisico’s voor burgers werden niet onderkend.

De raad adviseert de betrokken partijen nu te erkennen dat tot 2013 niet zorgvuldig is omgegaan met de veiligheid, in de hoop dat de geschonden relatie met de bevolking van Groningen zo kan worden hersteld. Ook adviseert de OvV om andere ministeries dan alleen Economische Zaken (EZ) in de toekomst bij de gaswinning te betrekken. EZ is volgens de onderzoeksraad een ‘gesloten bolwerk’, waar het belang van winning prevaleerde. De NOS schreef daar eerder al over:

Bij het ministerie van Economische Zaken speelt dat het verschillende rollen vervult: het is zowel betrokken bij de exploitatie als hoeder van alle belangen. Dit draagt eraan bij dat het veiligheidsbelang zwak is vertegenwoordigd.  De organisaties die bij de gaswinning betrokken waren, stonden volgens de Raad ook niet open voor kritische tegengeluiden. Tegenkrachten vanuit bijvoorbeeld gemeenten, provincie en burgers speelden nauwelijks een rol. Tussen de partijen ontbrak het aan checks and balances. Afwijkende opvattingen werden afgedaan als “onzin”.

Tot slot adviseert de raad om van de veiligheid van bewoners een belangrijke factor binnen de besluitvorming over activiteiten in de diepe ondergrond te maken.

Update 12.50 De reacties op het rapport dat woensdag is verschenen zijn, zoals verwacht, verbolgen. Zo zegt de Groningse gedeputeerde William Moorlag:

De conclusie van het rapport is ronduit schokkend. Ze hadden geen oog voor de veiligheid en het is dan ook een grof schandaal dat er in 2013 nog een recordhoeveelheid gas uit de bodem is gehaald.

Dirk Kleijer van de Groninger Bodembeweging, ziet in het rapport een bevestiging van de gevoelens die al jaren bij Groningers leven:

Groningers liepen jarenlang tegen een muur van onbegrip aan en werden voor gek verklaard. Eindelijk is er de bevestiging van wat wij al wisten: onze veiligheid speelde geen enkele rol en dat is schandalig.

Ook de fracties van de politieke partijen in de Tweede Kamer reageerden vrijwel unaniem kritisch. Zo noemde SP-Kamerlid Eric Smaling het ‘een letterlijk schokkend rapport’. GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren reageerde door te stellend at her rijk blind achter de miljoenen aanliep.

De NAM was doof voor lastige feiten over aardbevingen en bodemdaling.”

John Lanting van de actiegroep Schokkend Groningen heeft aangekondigd aangifte te zullen doen tegen de minister, maar ook tegen de directeur van de NAM. “Zij brengen ons in gevaar en dus moeten ze vervolgd worden.”

NOS: Opbrengst boven veiligheid bij gaswinning