Geloof in kapitalisme wankelt wereldwijd

Het vertrouwen in de heilzame werking van de vrije markt en het geloof dat rijkdom een kwestie is van hard werken, is over de hele wereld aan het wankelen. In landen die zwaar getroffen zijn door de crisis, zoals Spanje en Griekenland, verdampt het vertrouwen in het kapitalistisch economisch systeem het snelst. Opvallend: in China is het vertrouwen in de toekomst en tevredenheid over de koers van het land het grootst.

Nederland komt niet voor in het wereldwijde onderzoek van het gezaghebbende Amerikaanse bureau Pew Research, maar de trend is wereldwijd onmiskenbaar: steeds minder mensen vinden kapitalisme een goed idee.

Pew Research ondervroeg 26.000 mensen in 21 landen. Slechts een kwart van de ondervraagden is tevreden over de economische situatie. In niet meer dan vier landen is een meerderheid tevreden over de economie: China (83 procent), Duitsland (73 procent), Brazilië (65 procent) en Turkije (57 procent).

In 11 van de 21 landen gelooft nog maar maximaal de helft van de mensen dat de vrije markt leidt tot meer welzijn. Het is een enorme daling vergeleken met een onderzoek uit 2008, voor het uitbreken van de crisis. Ook het vertrouwen in de toekomst is praktisch uitgeroeid. In Europa en Japan gelooft nog maar 1 op de 10 ondervraagden dat het voor hun kinderen eenvoudig zal zijn hun welvaartsniveau te verbeteren. Het vertrouwen in de toekomst is vooral groot in de opkomende economieën Turkije, Brazilië, India en China.

Het geloof dat hard werken min of meer automatisch leidt tot succes, de basis van de dominante liberale ideologie, wordt in steeds minder landen aangehangen. 

Zelfs in Duitsland, waar volgens andere Europeanen de hardste werkers wonen, is de mening sterk  verdeeld. 51 procent is het met de stelling eens, 49 procent gelooft er niet in. In Oost-Europa is het vertrouwen in de beloning van hard werken nog minder. Het geloof dat hard werken je automatisch vooruit brengt is vooral populair onder hogere inkomens. 

Kapitalisme wordt het meest ondersteund in Brazilië (75%), China (74%), Duitsland (69%) en de VS (67%). De meeste sceptici ten aanzien van de vrije markt wonen in Mexico (34%) en Japan (38%). Mannen geloven over het algemeen meer in de zaligmakende werking van het kapitalisme dan vrouwen. Hoog opgeleiden zijn er ook enthousiaster over dan laag opgeleiden.

Pew Research:  Pervasive Gloom About the World Economy

cc-foto: transmediale

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.