'Grens tussen arbeidsongeschikt en werkloos vervaagt'

Volgens de huidige definities van ziekte en gezondheid mankeert iedereen in Nederland wel wat. En werklozen krijgen zoveel druk vanuit de samenleving te verwerken dat het ze letterlijk ziek kan maken. Dat zegt Jim Faas, de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde (NVVG). Een onhoudbare situatie, zo waarschuwt hij.

We lopen echt vast. Zelfs bij jonge mensen zie je al dat ze uitvallen door stress of een of andere ontwikkelingsstoornis. We moeten het ziektebegrip afbakenen, anders komen veel te veel mensen in een arbeids-ongeschiktheidsuitkering terecht.

Volgens de voorzitter van de NVVG loopt er bijna niemand meer van boven de vijftig jaar rond zonder een medische diagnose.

Maar ook onder de 30 jaar vliegen de labels ons inmiddels om de oren: dyslexie, PDD-NOS, ADHD, autisme, hoogbegaafd. De lijst is eindeloos. Als je uit het lood geslagen bent, heb je een gerede kans om minimaal het etiket ‘aanpassingsstoornis’ te krijgen. Dat geeft toch te denken. Wie is nog normaal?

De vereniging maakt zich ook grote zorgen over het toenemende verzuim onder mensen die mantelzorgtaken verrichten. En ook de werkloosheid maakt mensen ziek. De NVVG werkt veelal voor uitkeringsinstantie UWV.

Werkloosheid is op zichzelf een ziekmakende factor. Wie langdurend werkloos is, gaat zich slechter voelen.

De samenleving levert ook een grote druk op burgers omdat iedereen behoort te werken voor zijn geld. 

Als je werkloos bent, word je daarop aangekeken. Depressies liggen vervolgens op de loer. Zo gebeurt het dat werklozen een keuring aanvragen met een gerede kans dat ze vanwege psychische klachten in de WIA (de vroegere WAO, red.) belanden.

Faas geeft aan dat de grens tussen werkloos en arbeidsongeschikt aan het vervagen is.

Het zijn synoniemen van elkaar aan het worden. Als je maar iets mankeert kan dat in Nederland als kapstok worden gebruikt om een arbeidsongeschiktheidsuitkering aan te vragen. En wie tijdelijk in de put zit, behoudt zijn uitkering toch vaak levenslang. Het dossier wordt vaak niet meer opnieuw bekeken. Er is een chronisch tekort aan verzekeringsartsen.

Op dit moment zijn 820.000 mensen arbeidsongeschikt. Iets meer dan de helft van de aanvragen voor een WIA-uitkering (opvolger WAO) wordt toegekend. Maar ook de toekenning of afwijzing is vaak niet rationeel te verklaren.

Waarom de ene cliënt wel en de andere geen arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgt, wordt allengs steeds minder begrijpelijk.

Trouw:  Keuringsartsen: Te snel stempel ‘ziek’