Hoogste rechter gebiedt opvang gedumpte asielzoekers

Per 1 januari 2010 mogen gemeenten van het rijk geen noodopvang bieden aan asielzoekers. De maatregel was opgelegd in de hoop dat uitgeprocedeerde asielzoekers sneller terug zouden keren naar hun land van herkomst. Vaak is dit niet mogelijk, waardoor ze op straat belanden. De hoogste rechter, de Centrale Raad van Beroep (CRvB), heeft nu besloten dat asielzoekers op basis van de WMO, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, verplicht zijn uitgeprocedeerde asielzoekers op te vangen.

De ontstane situatie is ingewikkeld: Leers dwingt gemeenten de noodopvang te sluiten, terwijl de CRvB hen op de zorgplicht wijst. Deze valt niet onder Leers maar onder het ministerie van VWS. Minister Leers is vooralsnog niet van plan de asielzoekers opvang te bieden. Een woordvoerder van Binnenlandse Zaken laat weten dat Leers structurele opvang ‘onwenselijk’ en ‘onnodig’ vindt.

De hoogste bestuursrechter heeft bepaald dat de buitenwettelijke noodopvang niet voldoet. Een aantal gemeenten houdt, tegen de wens van het kabinet in, alsnog opvangplekken beschikbaar. Die opvang moet nu officieel verzorgd worden. Niet vanwege de openbare orde en veiligheid, maar op basis van de zorgplicht.

In dagblad Trouw (betaalde editie) komt advocaat Pim Fischer aan het woord. Hij vertegenwoordigt tientallen uitgeprocedeerde asielzoekers. Hij wijst op de uitspraak van het CRvB dat gemeenten de verplichting hebben kwetsbare personen een vangnet te bieden en dit vangnet ook te organiseren.

Gemeenten bieden die opvang als een soort barmhartigheid, ze speelden voor kerk. Maar ze zijn de staat. Het is geen liefdadigheid, maar hun verantwoordelijkheid […] Dit zijn mensen die tussen wal en schip vallen. Leers doet alsof ze niet bestaan, maar ik heb er toch echt tientallen als cliënt. Je kunt ze niet aan hun lot overlaten. Je hoeft iemand die terug naar het land van herkomst moet als dat nog even niet lukt, natuurlijk geen huis aan te bieden. Maar je kunt ze wel verder laten gaan met hun opleiding, medische zorg bieden, en iets te eten? Noem het zorgplicht. Ik noem het beschaving.”