Journalistiek wordt kopieermachine

De Britse journalist Nick Davies waarschuwt dat media steeds meer ongecontroleerd doorgeven wat ze voorgeschoteld krijgen in plaats van zelf zaken uit te zoeken. Hij schreef er het boek Flat Earth News over dat nu als Gebakken Lucht in Nederlandse vertaling is verschenen.

Davies brengt een kort bezoek aan Nederland en de NOS interviewde hem. De onderzoeksjournalist  analyseert in zijn boek berichtgeving en constateert dat veel verhalen klakkeloos worden overgenomen. Hij startte zijn onderzoek nadat de media hadden meegewerkt aan het verspreiden van leugens over Iraakse massavernietigingswapens door de Amerikaanse en Britse regeringen. Ook de paniek rond de millenniumbug komt aan bod en in het interview wijst hij fijntjes op de overtrokken rampenberichtgeving over de Mexicaanse griep.

Sommige collega’s haatten me, ze haatten mijn boek, bedreigden me zelfs met fysiek geweld. Ze konden het niet uitstaan dat ik ons eigen falen openbaar maakte. Maar daarna kreeg ik berichten van journalisten uit de hele wereld, die blij waren dat ik het eens heb opgeschreven. Ze herkenden het, want het is overal zo. Journalisten zijn niet meer op zoek naar de waarheid. Ze zitten achter hun bureau, en schrijven berichten over van persbureaus of PR-organisaties. Ze hebben geen tijd om iets uit te zoeken of te controleren, en het maakt hun bazen niet uit. Als ze maar kranten verkopen en kijkers en luisteraars trekken.

Volgens Davies ligt de oorzaak voor de kwaliteitsvermindering in de opvoering van de kwantiteit. Journalisten produceren drie keer zoveel als 25 jaar geleden.

In Nederland wordt op het groepsblog De Nieuwe Reporter ook gediscussieerd over het kwaliteitsverlies in de journalistiek. Aanleiding is het nieuwe boek van Jan Blokker, een van de aartsvaders van de journalistiek. Hij zoekt in ‘Nederlandse journalisten houden niet van journalistiek’ de oorzaak niet zo zeer in de omstandigheden als wel in de mentaliteit van de journalisten. Henk Blanken,  adjunct-hoofdredacteur van het Dagblad van het Noorden recenseert :

Per saldo beweert Jan Blokker weinig of niets verstandigs over de huidige generatie journalisten, over de moderne journalistiek, noch over de pers van de jaren nul. (…)  Moderne Nederlandse journalisten houden volgens Blokker niet van journalistiek omdat ze er af en toe ook rekening mee houden dat kranten wel eens zouden kunnen verdwijnen.

cc-foto: Eneas