Klimaatakkoord VS en China: hoopvol en hopeloos tegelijk

Een stap voorwaarts, een mijlpaal, verrassend, baanbrekend, ambitieus; het klimaatakkoord dat de VS en China woensdag met elkaar sloten lijkt een groot succes. De voorzet voor wat volgens Obama volgend jaar in Parijs een historisch klimaatakkoord moet worden.

Bijzonder is het zeker: Amerika en China, de grootste vervuilers van de wereld hebben een akkoord met elkaar gesloten. De Verenigde Staten beloven nu om tegen 2025 hun CO2-emissies te verminderen met 26 à 28 procent in vergelijking met 2005. China heeft als nieuwe doel dat de CO2-uitstoot vanaf 2030, of eerder, niet hoger zal worden. Het woord ‘verlagen’ werd niet genoemd, maar toch was het opmerkelijk, want het is de eerste keer dat China überhaupt een datum noemt.

Tot nu toe was de wantrouwige verhouding tussen de VS en China altijd een van de grootste hobbels voor een klimaatakkoord. Zowel China als Amerika hielden zich afzijdig als het ging om het maken van beloftes bij de afgelopen klimaatconferenties, veelal om economische redenen. Dat ze dat nu wel doen is volgens velen een stap in de goede richting.

De Europese Unie deed een maand geleden al een belofte de uitstoot terug te dringen met 40 procent ten opzichte van 1990 en daarmee lijkt nu de de basis te zijn gelegd voor de onderhandelingen in Parijs volgend jaar.

Laatste kans Volgens veel deskundigen is de klimaatconferentie in Parijs volgend jaar de allerlaatste kans echt iets te doen aan de klimaatproblemen waar we op afstevenen door de gevolgen van de twee graden opwarming van de Aarde. En daar komt ook meteen de kritiek op dit nieuwe akkoord om de hoek: wie goed kijkt naar wat er werkelijk nodig is om de klimaatproblemen aan te pakken, weet dat er meer gedaan moet worden dan nu is aangekondigd.

Lastige afspraken Dat China nu een piek heeft aangekondigd van C02-uitstoot waar het land niet overheen wil, is niet genoeg, zeggen deskundigen. Bovendien is het jaartal 2030 te laat en zou de piek eerder plaats moeten vinden. Voor Obama zal het ingewikkeld worden de beloftes in zijn eigen land te verkopen. Het akkoord gaat namelijk veel verder dan de huidige plannen in Amerika en dat ziet het overwegend Republikeinse congres niet zitten.

Mitch McConnel, de Republikeinse leider in de Amerikaanse Senaat, noemt het akkoord een onrealistisch plan dat niet alleen banen gaat kosten, maar ook de energiefactuur zal doen stijgen. McConnel:

Onze economie is niet bestand tegen de ideologische oorlog tegen steenkool van de president, die de druk op middenklassegezinnen en op mijnwerkers verhoogt.

Alleen de ergste gevaren In Trouw is te lezen dat de voorzitter van het Center for Climate and Energy Solutions , een denktank over klimaat en energie in Washington, zegt dat deze actie alleen maar tot gevolg zal hebben dat we de ergste gevaren van klimaatverandering vermijden. Andrew Steer, voorzitter van de World Resources Institute , een onafhankelijke denktank in Washington, zegt dat we ons geen zand in de ogen mogen laten strooien. Steer in Trouw:

Er zijn meer inspanningen nodig, en de Verenigde Staten en China moeten niet alleen moeite doen om de uiterste grenzen van hun beloftes waar te maken, maar om in de toekomst nog verder te gaan.

Willen we de problemen echt voorkomen en dus niet alleen de ergste excessen, dan zullen er andere afspraken moeten worden gemaakt in Parijs volgend jaar. De net gemaakte afspraken tussen China en de V.S. zijn daarvoor niet genoeg.

De Achterkant van het Gelijk Maar, ‘wie gelooft dat de democratie het klimaatprobleem tijdig kan oplossen gelooft in sprookjes’, zegt Marcel van Dam donderdag in een opinie in de Volkskrant. Zijn betoog stemt niet optimistisch. Van Dam verdiepte zich maandenlang in de discussie over de klimaatproblemen en vraagt zich af of er nog wel reden voor optimisme is. Donderdagavond presenteert hij een eenmalige thema-aflevering van het beroemde programma ‘De Achterkant van het Gelijk’ dat voor één keer geheel in het teken staat van de klimaatverandering. In deze aflevering gaat de oud Vara-coryfee op zoek naar antwoorden op vragen over de verandering van het klimaat als: Hoe warm wordt het? Kunnen we de ergste toekomstscenario’s voorkomen? Wat moeten wij – burgers, bedrijven en politieke leiders – doen? Zijn we bereid offers te brengen voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen? En waarom lukt dat tot nu toe zo slecht?

Hiervoor heeft hij een groot aantal deskundigen uitgenodigd, waaronder Marjan Minnesman van Urgenda, oud Shell-topman Jeroen van der Veer, Jean-Pascal van Ypersele (vicevoorzitter van het IPCC), Appy Sluijs (hoogleraar Paleoceanografie aan de Universiteit Utrecht) en Ed Nijpels, de voorzitter van het Energieakkoord.

Gaan zij de antwoorden geven? Vanavond De Achterkant van het Gelijk : Tussen Hoop en Wanhoop. 20:25 uur, NPO 2.

Lees ook: ‘ Dit wordt onze laatste eeuw ‘

CC foto: John LeGear