'Koe is wegwerpproduct geworden'

Zembla deed in aanloop naar de afschaffing van het melkquotum onderzoek naar zowel het aantal koeien, het aantal megastallen als de melkproductie. Alles bleek te zijn gestegen

In de uitzending van ZEMBLA komt landbouwsocioloog professor Jan Douwe van de Ploeg aan het woord en stelt dat koeien, door het afschaffen van het quotum wegwerpartikelen zijn geworden: ‘Je zet ze aan het produceren. Daalt de productie iets dan gaat de koe weg en wordt vervangen door het volgende dier.’

Koe als topsporter De 1,6 miljoen Nederlandse melkkoeien produceerden vorig jaar meer dan 12 miljard liter melk. Gemiddeld geeft een koe 8376 kilo melk per jaar, maar tijdens de top van haar productie kan een koe per dag wel 40 tot 60 kilo melk produceren. ‘Dat is fysiologisch gezien een enorme topprestatie. Dit zijn absolute topsporters’, zegt professor Huub Savelkoul, die is gespecialiseerd in weerbaarheid. Maar die topprestatie heeft zijn prijs. ‘Het is zeker zo dat hoogproductieve dieren hun energie maar aan een ding kunnen uitgeven. En dat is dan melkproductie. En dat zal ten koste gaan van andere bronnen waar ze energie voor nodig hebben. Dat kan zijn zaken als beweging, zaken als voortplanting. ‘

Mager en ziek In de uitzending van woensdagavond is te zien hoe melkkoeien in de top van hun productie vermageren tot een zogenaamde ‘klerenkast’. ‘Je kunt je pet ernaar toegooien en die blijft zo op de koe hangen’, vertelt professor Van der Ploeg. ‘Omdat ze zoveel energie gebruikt voor de melkproductie dat die bevlezing die eigen is aan een koe gewoon wegvalt. ‘De koeien zijn niet alleen mager, ze zijn door de hoge productie ook erg kwetsbaar. Er hoeft maar iets te gebeuren of de koe wordt ziek, zegt professor Savelkoul in ZEMBLA. Bijna 1 op de 3 koeien krijgt jaarlijks te maken met uierontsteking. En veel melkkoeien hebben klauwproblemen. Een gebrekkige weerstand kan ook leiden tot onvruchtbaarheid. Dat is een probleem, want om melk te geven, moet een koe elk jaar een kalfje krijgen. Maar veel koeien krijgen al na een paar jaar te maken met een verminderde vruchtbaarheid. En dan gaan ze naar de slachterij.

Meer hierover vanavond in ZEMBLA om 20.25 uur bij de VARA op NPO 2