Libische mannen systematisch verkracht als oorlogsdaad

Sinds de opstand tegen Qadhafi in Libië en de sindsdien ontstane hevige onrust in het land, wordt de verkrachting van mannen systematisch ingezet als oorlogsdaad. Dat onthult The Guardian, op basis van jarenlang onderzoek van een actiegroep in Tunesië die samenwerken met een journalist van Le Monde. Het rapport bevat bloedstollende verklaringen van slachtoffers, en videomateriaal. Mannen werden onder andere verkracht met raketten en bezemstelen.

Verscheidene mannen vertelden hoe ze in een cel opgesloten werden met andere gevangenen, en gedwongen werden om elkaar te verkrachten omdat ze anders vermoord zouden worden.

De verkrachtingen worden ingezet om tegenstanders te vernederen en te neutraliseren. De verkrachting van mannen is in de Libische samenleving zo groot, dat de slachtoffers gebukt gaan onder stigma en schaamte. Ze durven daarna niet meer militaire dienst te treden, terug de politiek in te gaan, of een maatschappelijke rol te vervullen.

“De mannen onderwerpen”, dat is de term die ze gebruiken’ vertelt een van de slachtoffers. ‘Zodat je erna nooit meer met opgeheven hoofd door het leven zult gaan, En ze filmden alles met hun telefoons’. De verkrachtingen waren niet incidenteel, maar systematisch. ‘Ze namen een bezem, en maakten die vast aan de muur. Als je wou eten, moest je je broek uitdoen en erop gaan zitten en je mocht er pas vanaf als de bewaker bloed zag stromen. Niemand kon eraan ontsnappen.’

Het regime van Qadhafi werd al eerder ervan beschuldigd dat verkrachting als oorlogswapen werd ingezet tegen de volksopstand in 2011. Tot nu was er echter geen bewijs van. Maar de loyalisten van het regime die in eerste instantie daders waren, werden slachtoffer van dezelfde gewelddadige praktijken toen het regime verslagen was. De Tunesische groep heeft drie jaar gewerkt aan het verzamelen van verklaringen en bewijsmateriaal.

Afgelopen jaar vroeg Fatou Bensouda, vroeg de aanklager van het internationale gerechtshof, meer geld van de Verenigde Naties om hun onderzoeken naar Libische oorlogsmisdaden uit te breiden. Op 15 augustus werd er een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Cdr Mahmoud Al-Werfalli, een generaal die beschuldigd wordt van oorlogsmisdaden onder Khalifa Haftar, de man die nu al jaren controle heeft over het oostelijke gedeelte van Libi, waar veel van de verkrachtingen plaatsvonden.ë.

De getuigenissen van de slachtoffers zullen juridisch houdbaar zijn in de zaak tegen oorlogsmisdadigers. De actiegroep in Tunesië verwacht dat er nog vele anderen naar voren zullen komen ver verklaringen over de clandestiene gevangenissen in het oosten van Libië.

cc-foto:  Thomas Hawk