Melkert: 'Nederland dramatiseert immigratie'

Oud-PvdA-leider Ad Melkert zegt dat de ontwikkelingen op het gebied van de immigratie in Nederland in het verkiezingsjaar 2002 ‘enorm gedramatiseerd’ zijn. “Ik vond het benauwend om te zien hoe weinig moed er was om voor bepaalde waarden te blijven staan die het even wat minder goed deden in de peilingen.”

Door redactie Joop

Melkert, tegenwoordig hoofd van de VN-missie in Irak, zegt dat in een vraaggesprek met NRC Handelsblad , afgenomen in Jordanië. De sociaal-democraat woont momenteel in Bagdad, waar hij uiterlijk twee jaar blijft gevestigd. Namens de internationale gemeenschap adviseert hij de Iraakse politieke leiders.

De politieke ontwikkelingen in Nederland volgt Melkert nog steeds, zij het vanaf enige afstand. Hij zegt blij te zijn dat het idee weer terrein wint dat er ‘een prachtige toekomst open ligt’ voor Nederland als multiculturele samenleving.

Multicultureel is een begrip van de toekomst. Dat zie je overal in de wereld. (…) De vervolgvraag is wel wat in een multiculturele omgeving aan homogeniteit wordt verlangd van iedereen die zich lid wil voelen van de gemeenschap die Nederland is. Er zijn normen waaraan iedereen moet voldoen. Maar die normen zijn niemands exclusieve domein.”

Terugblikkend naar zijn politieke ondergang in 2002 en het abrupte vertrek naar de Wereldbank in New York, constateert Melkert dat had besloten niet meer terug te vechten, ‘al was daar alle aanleiding toe’:

Met al onze verschillen van mening stonden wij (PvdA, VVD en GroenLinks, ‘de verliezers van destijds’, red.) voor een fatsoenlijk beleid van Nederland. Maar in die maanden leek het precies andersom: alsof het gelijk en de toekomst lagen bij degenen die via de megafoon allerlei onsamenhangende dingen riepen.”

Daarmee bedoelt hij niet alleen Pim Fortuyn, zegt hij. “Het was breder”, aldus Melkert. “Wat mij in die jaren trof, was de totale ommekeer in het debat, ook bij opiniemakers, intellectuelen en politici. Ontwikkelingen op het gebied van de migratie, die zeker zorgen met zich meebrachten, werden enorm gedramatiseerd. Terwijl ze Nederland écht niet ontwrichtten.”

Ik vond het benauwend om te zien hoe weinig bereidheid er was, of moed, om voor bepaalde waarden te blijven staan en inzichten in de werkelijkheid die het misschien even wat minder goed deden in de opiniepeilingen. Toen werd het om mij heen, zelfs in de Partij van de Arbeid, wel een beetje leeg.”

Een terugkeer in de Nederlandse politiek sluit Melkert niet helemaal uit. “Het is niet iets waaraan ik denk. Het internationale is zo boeiend als je er eenmaal in zit. Maar de tijd zal het leren.” 

Foto: New America Foundation (Flickr/CC)