Militaire aanpak mensensmokkelaars maakt problemen alleen maar groter

De plannen van de Europese-Unie om mensensmokkelaars met militaire middelen te bestrijden zijn niet alleen ineffectief, maar ook levensgevaarlijk. Dat schrijft onderzoeker en universitair docent David Wearing in Foreign Policy.

Volgens Wearing getuigen de plannen, die hij omschrijft als een omgekeerde humanitaire interventie, van een Europese mentaliteit waarbij verantwoordelijkheid consequent wordt afgewezen in plaats van genomen. Hij constateert bovendien dat mensenhandelaren weinig hinder zullen ondervinden van de voorgenomen militaire operatie, die grote kans heeft om ter plaatse ontzettend uit de hand te lopen.

Grootscheepse militaire campagne Hoewel vorige week door WikiLeaks gelekte EU-documenten geen specificaties over militaire middelen bevatten, blijkt uit eerdere strategische plannen die de Guardian heeft ingezien dat er sprake is van een ‘grootscheepse militaire campagne’ op de Middellandse Zee en in Libische territoriale wateren, waarbij een ‘breed scala aan luchtmobiele, maritieme en landmachtcapaciteiten’ zal worden ingezet.

De voorgenomen militaire operatie richt zich tegen de voertuigen van mensensmokkelaars, maar in de praktijk blijkt dat zij helemaal niet over een vaste vloot beschikken. In plaats daarvan huren of kopen zij bootjes van individuen, die pas van normale vissersbootjes onderscheiden kunnen worden op het moment dat er zich honderden vluchtelingen op bevinden die met gevaar voor eigen leven de oversteek naar Italië wagen. Militaire acties tegen die bootjes hebben mogelijk de dood van talloze onschuldige mensen tot gevolg, terwijl de leiders van de smokkelaarsorganisaties – die zich zelden op dergelijke bootjes laten zien – de dans ontspringen. 

Robuuste bedreiging Bovendien is de EU voornemens om militaire acties uit te voeren aan de rand van een gebied dat krioelt van de vijandige milities, waaronder terreurorganisatie Islamitische Staat, met alle risico’s van dien. Of zoals de EU het in een eerdere analyse zelf omschreef:

Actie aan wal zou ondernomen kunnen worden in een vijandige omgeving …. [Gezien] de aanwezigheid van zware militaire bewapening (inclusief kustartilleriebatterijen) en milities betekent dat een robuuste bedreiging voor de EU-schepen en vliegtuigen in de omgeving.

Volgens Wearing betekent dat in de praktijk dat de voorgestelde militaire operaties in de EU-plannen neerkomen op een aanval tegen de migranten en vluchtelingen zelf:

Terwijl van kleinere, armere landen als Libanon en Jordanië verwacht wordt dat zij aan honderdduizenden vluchtelingen onderdak bieden, vindt een aantal van ’s werelds rijkste landen de suggestie om een viercijferig aantal van hen op te nemen een te zware last om te dragen.”

Hij hekelt het politieke klimaat waarin werd toegestaan dat immigranten ‘de zondebok van Europa voor de pijn van de economische stagnatie en soberheid’ werden, waardoor duizenden kwetsbare mensen uit conflictgebieden nu ‘gevangen zitten tussen de hamer van een desintegrerende regionale orde en het aambeeld van Fort Europa, dat geen grenzen lijkt te kennen in haar groeiende vreemdelingenhaat’.

Foreign Policy:  Fortress Europe Shouldn’t Point Its Guns at Libya Cc-foto: UNHCR Photo Unit