Nederland verliest kredietwaardigheid

Kredietbeoordelaar Standard & Poor’s (S&P) heeft de kredietbeoordeling van Nederland verlaagd. Daarmee verliest ons land zijn ‘triple A-status’. Minister Dijsselbloem (Financiën) verwacht vooralsnog geen grote veranderingen voor de rente.

Nederland gaat nu van AAA met een negatief vooruitzicht, naar AA+ met een stabiele verwachting. Onder meer de zwakker dan verwachte economische groeivooruitzichten zijn reden voor S&P om de beoordeling te verlagen. Daarbij gaat S&P ervan uit dat de groei van het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking in Nederland in een lager tempo toeneemt dan in vergelijkbare landen.

De kredietwaardigheid van Nederland komt hiermee niet per se in het geding.

Reden voor Standard & Poor’s om de status van Nederland te verlagen is onder meer omdat de kredietbeoordelaar constateert dat de consumentenbestedingen nagenoeg zijn verdampt. De werkloosheid in Nederland is hoog en de huizenprijzen zijn hard gedaald. Het gevolg hiervan is dat de schuldpositie en het inkomen van huishoudens is verslechterd. Tel daarbij op dat de nationalisatie van SNS Reaal een negatief effect heeft gehad op de staatsschuld, en de kredietbeoordelaar heeft geen vertrouwen meer in een triple A-status voor ons land.

De kredietbeoordelaar benadrukt dat hoewel er een politiek akkoord is over het extra pakket van 6 miljard euro aan bezuinigingen, dat akkoord broos is: de regering leunt stevig op steun van de oppositie.

Lang behoorde Nederland in de eurozone tot een select groepje landen dat een AAA-beoordeling heeft. Nederland heeft bij brancheorganisatie Moody’s en Fitch nog een AAA-status, met negatieve vooruitzichten. Slechts tien landen in de wereld hebben bij de drie grote beoordelaars een triple A-status.

Dijsselbloem over de verlaging van de status:

Natuurlijk is het teleurstellend dat deze rating naar beneden is bijgesteld. Ik verwacht overigens geen wezenlijk effect op de rente. Je ziet dat de markt al heeft geanticipeerd. Nederland blijft gewoon een van de meest kredietwaardige landen ter wereld. De andere twee ratingbureaus, Fitch en Moodys, hebben nog recent de tripple A status van Nederland herbevestigd.

Update 13.40

Hoogleraar financiële economie van de Universiteit van Tilburg, Sylverster Eijffinger, vreest dat de afwaardering van de Nederlandse status door S&P wel degelijk grote gevolgen zal hebben. Niet alleen voor de kosten die de overheid maakt om de staatsschuld af te dekken, maar ook grote bedrijven zullen meer moeten betalen voor hun leningen. Hoeveel ze meer kwijt zullen zijn is volgens Eijffinger niet duidelijk, dat hangt af van de rentestijgingen. Eijffinger:

Financiële markten maken zich zorgen over de politieke instabiliteit in Nederland. Het kabinet heeft maar een wankele basis in het parlement. Het beleid van bezuinigen en nivelleren zorgt voor minder economische groei en het kabinet is niet in staat om op belangrijke dossiers als de arbeidsmarkt en de woningmarkt de nodige structurele hervormingen door te voeren.

De Amsterdamse hoogleraar economie, Arnoud Boot, is het hier niet helemaal mee eens. Boot: “Je kunt het gemakkelijk bagatelliseren. Veel effect zal het ook niet hebben. Nederland blijft een sterk land, dat zegt S&P ook.” Toch waarschuwt hij:

Ik zou bijna zeggen dat Nederland zich moet schamen. De kredietbureaus kijken naar onze hoge hypotheekschuld, de tegenvallende economische groei en de oplopende werkloosheid. Dat moet je serieus nemen. Alle modellen staan op rood. Eigenlijk zou er een parlementaire enquête moeten komen naar het falen van de Nederlandse politiek in de jaren vóór het begin van de crisis in 2008/2009. Keer op keer heeft de Nederlandse politiek geweigerd de fiscale facilitering van de hypotheekschuld aan te pakken. En dat is de bron van alle problemen. Als je onderzoek doet naar woningcorporaties en bankiers, zou je daar ook een enquête naar moeten instellen.”

De Volkskrant: S&P verlaagt kredietoordeel Nederland naar AA+

cc-foto: Sint Smeding