Nog meer verdeeldheid in Turkije

Bij de protesten tegen de regering van premier Erdoganin Turkije is opnieuw een dode gevallen. Een 22-jarige man werd in de zuidelijke stad Antakya door het hoofd geschoten. Door wie is niet duidelijk.

De demonstrant zou lid zijn geweest van een oppositiepartij. Hij werd zwaargewond overgebracht naar een ziekenhuis. Daar overleed hij aan zijn verwondingen.

Maandag overleed in Istanbul ook een demonstrant, nadat een taxichauffeur bij een betoging op hem in was gereden. Het is niet duidelijk of de chauffeur dat met opzet deed.  Bij het incident raakten vier andere demonstranten gewond.

Het is al dagen onrustig in Turkije en er zijn inmiddels meer dan duizend gewonden gevallen.

In The New York Times gaf de premier de schuld aan Twitter. Hij zei:

“Now we have a menace that is called Twitter. The best examples of lies can be found there. To me, social media is the worst menace to society.”

President G ü l heeft het inmiddels opgenomen voor de demonstranten:  “Democratie betekent niet alleen dat er verkiezingen zijn”, zei hij. Hij vindt dat burgers ook op andere manieren mogen laten zien wat ze vinden. Volgens de Turkse media was het ook G ü l die ervoor zorgde dat de politie zich vorige week terugtrok van het Taksimplein. G ü l en Erdogan zijn mogelijk elkaars tegenstanders bij de presidentsverkiezingen volgend jaar.

De protesten in Turkije begonnen in eerste instantie als een sit-in tegen het kappen van een aantal platanen in het laatste stukje park in de hoofdstad om er een groot winkelcentrum met moskee te kunnen bouwen. Inmiddelsis het verzet uitgegroeid tot een massale en gewelddadige volksopstand tegen het beleid van premier Erdogan. Sommige mensen spreken al van een nieuwe revolutie.

Het protest tegen de bomenkap was de directe aanleiding voor de rellen, maar de werkelijke oorzaak ligt veel dieper. Veel Turken zijn bezorgd over de toenemende islamisering in hun land onder het autoritaire bewind van premier Erdogan. Sinds hij voor de derde keer de verkiezingen heeft gewonnen, gedraagt hij zich als een autoritaire heerser die zijn wil aan zijn onderdanen oplegt. De Volkskrant schrijft vandaag: De neo-Ottomaanse sultan wordt hij wel genoemd.

Vorige week keurde het parlement een nieuwe en veel strengere alcoholwetgeving goed, wat volgens vooral jonge Turken laat zien dat Erdogan een strengere islamitische koers wil varen. En lang niet iedereen steunt zijn Syriëbeleid. Zo vrezen de inwoners van Reyhanli, aan de grens met Syrië, waar vorige maand een dubbele zelfmoordaanslag met 45 doden plaastsvond, dat Erdogan Syrische terroristen traint en onderdak geeft.

Twee jaar gelden zei Erdogan zelf nog tegen Moebarak van Egypte dat hij naar het protest van zijn volk moest luisteren, maar zelf doet hij nu het tegenovergestelde. Dat schiet bij iedereen in het verkeerde keelgat. 

De protesten gaan door. De burgers willen dat er naar ze geluisterd wordt. Volgens sommigen is er een nieuwe revolutie in aantocht, vergelijkbaar met de Arabische Lente. Maar in de Volkskrant beweert schrijfster Besty Udink vandaag dat dat niet het geval is.

Erdogan is met de helft van de stemmen op democratische wijze door de bevolking gekozen. Ondanks het getoeter en geklepper en geschreeuw in de straten van de Turkse steden is Erdogan ongekend populair. Hij heeft welvaart in het land gebracht.

En Erdogan is vastberaden zijn plannen uit te voeren. Zo citeert de Volkskrant zijn dreiging met tegendemonstraties:

“Als het gaat om het organiseren van een demonstratie neem ik de handschoen op. Waar hij (de leider van de belangrijkste seculiere oppositiepartij) 20 mensen bij elkaar krijgt, heb ik er 200 duizend. Waar hij 100 duizend mensen bij elkaar krijgt, zetten ik en mijn partij er een miljoen tegenover.”

De rellen beginnen inmiddels ook invloed te krijgen op het toerisme in Turkije. Bij hotels in de buurt van het Taksimplein in Istanbul is al veertig procent van de reserveringen geannuleerd.

Vanavond zendt Eenvandaag een reportage uit met Nederlands-Turkse schrijver Özcan Akyol vanuit Istanbul. Een Belg die in Istanbul woont riep zaterdag op zijn Facebookpagina de Belgische media al op om aandacht te besteden aan het conflict, wat op de Turkse televisie grotendeels wordt dood gezwegen.

CC Foto: Khalid Albai   Link foto