Özcan Akyol: Gastarbeiders werden klein gehouden

Dinsdag schoof Özcan Akyol aan tafel bij Eva Jinek in het televisieprogramma één-op-één. Akyol is bekend van zijn semi-autografische debuutroman Eus, waarin de lezer een jongen van Turkse afkomst volgt die eigenlijk nergens thuis hoort. Niet thuis bij zijn Turkse familie, niet bij de Turken omdat zijn familie niet islamitisch is en niet bij de autochtone bevolking, omdat hij Turks is. Bij Jinek aan tafel vertelt hij openhartig over zijn verleden, over de Nederlandse overheid, die de Nederlandse Turken volgens hem klein heeft gehouden, waardoor zijn moeder – maar ook vrienden van hem – nu geen of nauwelijks Nederlands spreken en over de toekomst.

Volgens Akyol is de eerste generatie arbeidsmigranten een verloren generatie. Hij bekritiseert in het gesprek de (lokale) overheden die hem toen hij op de Nederlandse basisschool zat, verplichtten vijf jaar lang Turkse les te volgen. Arbeiders die geen koopwoning konden betalen, werden zoveel mogelijk bij elkaar gestopt in wat men nu een Vogelaarwijk zou noemen. Dan moet je er niet van opkijken als het mis gaat, aldus Akyol.

Ook over de vertrekpremie en maandelijkse bijdrage van 600 euro aan allochtonen die besluiten voorgoed terug te keren naar het land van herkomst, heeft hij geen goed woord over. Hij noemt het een ‘achterlijke regeling’. Hoewel Akyol in Nederland is geboren, zou ook hij recht hebben op de uitkering, zou hij besluiten naar Turkije te verhuizen.

Akyol:

Ik heb vrienden die met mij zijn opgegroeid, die gewoon geen Nederlands kunnen. Omdat ze elke dag thuis naar de televisie naar de schotelantenne zitten te kijken. Op hun zestiende zijn gestopt met school, en voor de rest helemaal niets meer doen. Dat is de schuld van de overheid. De lokale overheid, ook, die dat allemaal gefascilliteerd heeft. Die culturele centra heeft gesubsidieerd, die sportverenigingen met een etnisch profiel heeft gefinancierd […] Het was vooral allochtoontje klein houden en zielig houden.