Plasterk: Gemeenten moeten zich niet aanstellen

Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) waarschuwt in de Volkskrant burgemeesters, wethouders en provinciale bestuurders voor cynisme. Hij vindt dat de grote gemeentelijke fusies en provinciale herindelingen niet mogen vastlopen op angst voor verandering. “De burger wil efficiënt bestuur (…) Moeten we een provinciegrens handhaven die alleen getrokken is omdat een graaf en een paus ooit ruzie hadden?”

In het plan dat Plasterk wil uitvoeren staat dat van de huidige twaalf provincies vijf landsdelen gemaakt moeten worden. Zo moeten de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland fuseren. Ook moet het aantal gemeenten omlaag.

Zes zuidelijke bestuurders riepen eerder in de Volkskrant op dat het plan van Plasterk ‘Haags geneuzel’ is en dat het ‘negatieve energie’ uitstraalt.

Ja, er wordt flink gesneerd”, zegt Plasterk. “Maar de provincies zijn verzwakt in Nederland. In de tijd van Thorbecke hadden we 2000 gemeenten, straks minder dan 400. Die onderste bestuurslaag wordt steeds belangrijker, krijgt meer taken”, reageert hij.

Daarentegen valt nog niet te zeggen of de bestuurlijke herindeling die wordt doorgevoerd om geld aan bestuur te besparen, daadwerkelijk ook iets oplevert. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij keken naar 197 gemeenten die tussen 2001 en 2012 zijn heringedeeld. Ze moesten terug naar 75 gemeenten.

Onderzoeker Maarten Allers meent dat gemeenten bij een fusie meer geld gaan uitgeven om aanpassingen te doen. “Daarna gaan de uitgaven weer naar een normaal niveau, maar na een paar jaar komen de uitgaven structureel op een hoog niveau terecht.”

Het idee is zo simpel. Met minder gemeenten zijn minder burgemeesters nodig, minder wethouders en minder raadsleden. Zo is natuurlijk geld te besparen. Maar daar staan wel extra kosten tegenover, zoals bijvoorbeeld de extra managementlagen die nodig zijn om de activiteiten van een grote organisatie te coördineren. Of schaalvergroting per saldo iets oplevert, is op voorhand niet te zeggen.

Lees de opinie van Han van der Horst: Plasterk schept een bestuurlijk gedrocht

Volkskrant: Plasterk: stop cynisme over supergemeenten en Randstadprovincie

cc-foto: DeVos

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.