Positie Theresa May in gevaar na motie van wantrouwen

Parlementsleden van de Conservatieve Partij hebben een motie van wantrouwen ingediend tegen hun partijleider, premier Theresa May. Een groot deel van de Tories heeft er geen vertrouwen meer in dat May het voor elkaar kan krijgen een betere Brexit-deal te sluiten met de EU dan het akkoord dat er nu ligt en waarvoor waarschijnlijk niet genoeg steun is in het parlement. Woensdagavond zal er over het lot van May worden gestemd.

Voorzitter sir Graham Brady van het Committee 1922, een commissie bestaand uit Tory-parlementariërs die zich onder meer bezighoudt met het organiseren van leiderschapsverkiezingen binnen de partij, ontving zeker 48 brieven van parlementariërs waarin ze het vertrouwen in May opzeggen. Twintig van hen hebben openlijk toegegeven zo’n brief te hebben gestuurd, waaronder Jacob Rees-Mogg die al langer aan de stoelpoten van May zaagt, en oud-Brexit-minister Steve Baker. De statuten van de partij stellen dat wanneer ten minste 15 procent van de Conservatieve parlementariërs om nieuw leiderschap vraagt, er nieuwe verkiezingen gehouden moeten worden. Dat is nu het geval.

Woensdagavond zal tussen zes en acht uur een stemming worden gehouden. Het Lagerhuis telt 315 Conservatieve parlementsleden. Daarvan moeten er minimaal 158 achter May blijven staan om haar positie veilig te stellen. Gebeurt dit, dan mogen haarpartijleden haar een jaar lang niet opnieuw aanvallen. Gebeurt dit niet, dan is het direct einde oefening voor de premier. Ze zal dan niet alleen het partijleiderschap verliezen, maar ook langs de Britse koningin moeten om formeel haar ontslag als premier in te dienen. De Conservatieven zullen dan uit kandidaten die vervolgens naar voren stappen een nieuwe partijleider kiezen. May is daarbij uitgesloten van deelname.

Mocht May de stemming overleven en aanblijven als partijvoorzitter en premier, dan is nog maar zeer de vraag of ze binnen haar partij nog enige invloed uit kan oefenen. In de Britse media wordt daarom al gespeculeerd over een vertrek van May, zelfs wanneer ze voldoende stemmen weet te verzamelen om aan te blijven.

Update 9.55 uur:  Theresa May is van plan te vechten voor haar positie. Dat zei de premier woensdagochtend tijdens een ingelaste persconferentie op de stoep van haar ambtswoning aan 10 Downing Street. Volgens May zou het een grote fout zijn haar nu uit haar positie te zetten, omdat daarmee de gehele Brexit in gevaar komt. Met haar vertrek en de komst van een nieuwe leider, zouden de huidige onderhandelingen met de EU uitgesteld of zelfs afgeblazen moeten worden en lopen de Conservatieven het risico de regie over het proces te verliezen, aldus May.