PvdA: Buitenspel of voorhoede?

Het kabinet heeft nog maar krap een week geleden de troon verlaten of de rollen zijn alweer verdeeld. D66, GroenLinks en de ChristenUnie stonden op scherp om een begrotingsakkoord te sluiten met het demissionaire minderheidskabinet van CDA en VVD. De PvdA die zich in eerste instantie autonoom opstelde, mist de boot. Rutte wil nu nog sneller richting verkiezingen en noemt 5 september als nieuwe datum. Vandaag stemt de Kamer over de definitieve verkiezingsdatum.

Update 23.20

D66 profiteert het meest van het ‘wandelgangenakkoord’ dat gisteren door VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie werd gesloten. De partij wint drie zetels en komt daarmee uit op 16. Dat blijkt uit een peiling die Ipsos Synovate heeft uitgevoerd in opdracht van Nieuwsuur. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de peiling deels is uitgevoerd voordat het nieuwe akkoord gisteren bekend werd gemaakt. Van de PvdA-kiezers vindt de helft het een slechte zaak dat hun partij niet heeft meegedaan aan het akkoord. De achterban van GroenLinks is wél enthousiast over de stap die hun partij maakte: 83 procent vindt het een heel goede zaak. De PVV blijft steken op 18 virtuele zetels. 

Update 17:40:

De verkiezingsdatum is definitief vastgesteld op 12 september. In een peiling van Maurice de Hond is de PvdA 5 zetels gedaald in populariteit ten opzichte van vorige week. CDA, VVD en PVV raken ook ieder 2 zetels kwijt. Winst is er voor D66 (2), GroenLinks (3) en CU (1). De Kunduz-coalitie staat op 76 zetels.

Uit een peiling van EenVandaag onder het eigen opiniepanel blijkt dat de PvdA-kiezer uiteenlopend denkt over de opstelling van Samsom:

PvdA-kiezers zijn verdeeld over de beslissing van Diederik Samsom om niet mee te onderhandelen. De grootste groep stemmers (49 procent) vindt het geen goede keuze van de PvdA, 40 procent wel. Bijna één op de drie PvdA-stemmers (31%) vindt dat de PvdA het partijbelang heeft laten gelden boven het landsbelang en vreest dat het de partij stemmen zal kosten. 65 Procent van de PvdA-stemmers staat achter het akkoord.

De GroenLinks-achterban is zeer positief over de beslissing van de partij om wel deel te nemen aan de onderhandelingen: 87 procent steunt Jolande Sap in die keuze.

Eerder:

Rutte is bang met 12 september in de knoop de komen met Prinsjesdag en de algemene beschouwingen. Met het zojuist gesloten begrotingsakkoord lijkt ook de druk van de ketel te zijn gehaald. VVD, D66, CDA, CU en GroenLinks, de enigste mogelijke coalitie die het vorige kabinet bij de formatie liet liggen, lijkt nu een logische sterke formatie en laat zien dat het binnen twee dagen er samen uit kan komen. 

Er ligt nu een begrotingsakkoord dat de steun heeft van een ruime meerderheid: 77 zetels.  GroenLinks-leider Sap wist de draconische bezuinigingen op natuur terug te draaien en 200 miljoen vrij te maken. Natuurmonumenten en Greenpeace lieten al weten daar erg blij mee te zijn.

Meer details van het akkoord:

De AOW-leeftijd gaat sneller omhoog, de lonen van ambtenaren en leraren blijft op de nullijn, de WW-duur wordt aangepakt en de hypotheekrente-aftrek wordt beperkt. Ook gaat het btw-tarief met 2% omhoog. Het ontslagrecht wordt versoepeld en de overdrachtsbelasting blijft op 2%. Ook wordt een deel van de bezuinigingen op de cultuursector teruggedraaid.

De PvdA en de SP noemen het huidige akkoord een doorgang van het rechtse kabinet. SP-leider Roemer maakt zich nog geen illusies. Dit ‘rechtse’ akkoord gaat volgens hem direct de prullenbak in zodra er verkiezingen zijn geweest. Hij pleit voor ‘het sociale alternatief’ voor bezuinigingen.

Samsom over het akkoord: “De pijn wordt niet eerlijk verdeeld. Een nullijn voor agenten en leraren. Een heel hoge btw-verhoging. Mensen tegen hun pensioen aan komen in de problemen.

De PvdA-leider vindt dat hij is buitengesloten bij de besprekingen. Volgens Sap was hij uitgenodigd om mee te praten, maar volgens de PvdA-leider was er geen speld tussen te krijgen. 

“Wat hadden we moeten doen?”, zegt een voorlichter van de PvdA. “De deur opentrappen waarachter die drie zitten met De Jager? We waren niet welkom.

Sap zegt haar best gedaan te hebben om de PvdA te verleiden, maar dat dit mislukt is. Tegen Samsom zei ze: ‘U heeft schone, maar wel helemaal lege handen.’ De GroenLinks-leider stelt echter dat de gelegenheidscoalitie niet gezien moet worden als een toekomstige coalitie. Die moet volgens haar nog progressiever zijn om een groenere en duurzamere samenleving te bereiken. 

Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.