Rijke landen kopen vrijwel alle coronavaccins op, arme landen grijpen mis

Negen van de tien mensen in de zeventig armste landen, kunnen komend jaar waarschijnlijk niet worden gevaccineerd tegen Covid-19, omdat het leeuwendeel van de vaccins is opgekocht door rijke landen in het westen. Dat meldt The Guardian. Landen met slechts 14 procent van de wereldbevolking, hebben 53 procent van de beschikbare vaccins bemachtigd.

De beschikbare doses van het Pfizer/BioNTech vaccine dat sinds dinsdag wordt toegediend in Groot-Brittannie en waarschijnlijk vanaf begin 2021 in Nederland, zijn bijna volledig in handen van rijke landen. Maar liefst 96 procent van de Pfizer-vaccins zijn opgekocht door westerse landen. Het veelbelovende Moderna-vaccin, dat ook aangekocht werd door Nederland, gaat zelfs volledig naar rijke landen. Dat is deels omdat de inkoopprijzen van beide vaccins hoog is. Daarnaast moeten beide vaccins ook onder extreem lage temperaturen bewaard worden en veel armere landen beschikken niet of onvoldoende over geschikte vrieskisten.

Een ander aankomend vaccin, dat van de universiteit van Oxford/AstraZeneca, kan worden bewaard in reguliere koelkasten. De prijs van dat vaccin is ook met opzet laag gehouden om het wereldwijd te kunnen verspreiden. Volgens de ontwikkelaars gaat 64 procent van de beschikbare hoeveelheid naar armere landen. Het grote nadeel van dat vaccin is echter dat het slechts voor 70 procent effectief is. Ter vergelijking: de vaccins van Pfizer en Moderna hebben een effectiviteit van 95 procent.

Veel rijke landen hebben een overschot aan vaccins ingekocht. Canada bijvoorbeeld, dat de grootste hoeveelheid van het Pfizer-vaccin kocht, heeft straks genoeg voorraad om elke inwoner van het land vijf keer in te enten. Voor de meeste andere rijke landen geldt dat ze ongeveer drie vaccins per inwoner beschikbaar hebben. Tegelijkertijd grijpen de armere landen nu mis en hebben in veel gevallen niet eens voldoende vaccins om de zorgmedewerkers te beschermen.

Verschillende hulpverleningsorganisaties, waaronder Amnesty International, Frontline AIDS, Global Justice Now en Oxfam, hebben de handen ineengeslagen. Ze hopen voldoende druk uit te kunnen oefenen op de vaccin-ontwikkelaars zodat die hun patenten, eventueel via de Wereldgezondheidsorganisatie, delen met andere ontwikkelaars om de effectiviteit van mindere vaccins te verhogen. Zij wijzen op de miljarden die bedrijven als Moderna en Pfizer hebben gekregen voor hun onderzoek, wat volgens de organisaties betekent dat ze de verantwoordelijkheid dragen om in het algemeen belang te handelen.