SCP: Honderdduizend kinderen sociaal uitgesloten

In Nederland worden bijna 100 duizend kinderen sociaal uitgesloten: zij nemen geen deel aan het verenigingsleven, maken geen uitstapjes, gaan niet jaarlijks op vakantie en komen (bijna) nooit bij vriendjes over de vloer. Dat is 4 procent van alle 5 tot en met 17 jarigen. Een veel grotere groep wordt in iets mindere mate uitgesloten, als die wordt meegeteld gaat het om ruim 400 duizend kinderen (18%). Dit blijkt uit een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Door redactie Joop Uit het onderzoek blijkt verder dat 127 duizend kinderen (5%) te maken hebben met, wat het SCP noemt, materiële achterstelling. Hun ouders hebben veel moeite om regelmatig nieuwe kleren of schoenen voor hen aan te schaffen, cadeautjes te kopen of een verjaardagsfeestje te financieren. Ook kost het de ouders moeite om de schoolkosten en contributies voor de kinderen te betalen.

130 duizend kinderen (5%) hebben geen prettige of veilige leefomgeving. Zij wonen in een buurt met veel overlast en weinig saamhorigheid. Ook is de buurt niet heel veilig voor kinderen en zijn er weinig of slecht onderhouden speelplekken en dergelijke.

Kinderen die opgroeien in een bijstandsgezin zijn veel vaker uitgesloten, zowel sociaal als materieel als wat betreft hun leefomgeving.

Oorzaken De belangrijkste verklaring voor sociale uitsluiting is volgens het SCP armoede. Als ouders schulden hebben of bepaalde uitgaven niet kunnen doen, verhoogt dit de kans op sociale uitsluiting bij hun kinderen.

Maar ook als ouders zelf weinig weinig contacten hebben, weinig eropuitgaan, niet deelnemen aan verenigingsleven of vrijwilligerswerk, zijn hun kinderen vaker sociaal uitgesloten. Dit doet zich vaker voor bij niet-westerse en laag opgeleide ouders, die ook nog over weinig vaardigheden beschikken, bijvoorbeeld moeite hebben met pinnen, met formulieren invullen of met werken op een computer.

Beleid

De aanpak van sociale uitsluiting zou zich volgens het onderzoeksbureau dan ook niet alleen moeten richten op armoede. Het beleid zou zich ook moeten richten op andere factoren, zoals de schulden van ouders of hun geringe deelname in de samenleving. Het huidige beleid voldoet niet. Het richt zich vooral op het vergroten van deelname aan sport, cultuur en vrijetijdsactiviteiten bij arme kinderen. De andere aspecten van sociale uitsluiting verdienen ook aandacht.

Het SCP heeft voor het onderzoek onder 2200 kinderen en hun ouders in 2008 gegevens verzameld