Unicum: Foto's executies Nederlands-Indië

Door oplettendheid van een medewerker van het Gemeentearchief van Enschede zijn, voor het eerst in de geschiedenis, foto’s opgedoken van executies die zeer waarschijnlijk zijn uitgevoerd door het Nederlandse leger tijdens de politionele acties in voormalig Nederlands-Indië. De medewerker zag de oude albums in een vuilcontainer liggen en viste ze eruit.

De albums waren eigendom van een soldaat die diende als dienstplichtige in Nederlands-Indië. Op één van de foto’s is de liquidatie te zien van drie Indonesiërs. Ze staan met hun rug naar het vuurpeloton aan de rand van een greppel. Op een volgende foto is te zien dat de greppel vol ligt met lijken van geëxecuteerden. Aan de rand staan twee Nederlandse militairen. Ze zijn te herkennen aan hun uniform.

De Volkskrant heeft een aantal historici geraadpleegd. Ze twijfelen niet aan de echtheid van de foto’s. De krant schrijft:

Deskundigen van het oorlogsinstituut NIOD en van het Nederlandse Instituut voor Militaire Historie (NIMH) zeggen dergelijke foto’s nooit eerder te hebben gezien. ‘Het zijn geen alledaagse foto’s en het is beslist niet zo dat iedere Indiëmilitair dit soort foto’s mee naar huis bracht’, aldus een medewerker van het NIMH. Ook bij het NIOD zijn soortgelijke foto’s onbekend, zegt René Kok. ‘We hebben heel veel albums hier. Je zit te wachten op het moment dat zo’n foto opduikt en dat is nu. Eerder heb ik dit nooit gezien.’

De eigenaar van de albums, tevens de maker van de foto’s, was een soldaat uit Enschede. Hij werd in 1947, nog voor de eerste politionele actie, uitgezonden en keerde in 1950 terug, na de soevereiniteitsoverdracht.

Het is nog niet duidelijk waar deze executies exact hebben plaatsgevonden. Mogelijk levert nader onderzoek meer details op.

De Volkskrant: Eerste foto’s ooit van executies Nederlands leger in Indië