Europees Hof: Verenigd Koninkrijk mag Brexit eenzijdig terugdraaien

Update:  Er zal dinsdag niet worden gestemd in het Britse Lagerhuis over de Brexitdeal. Dat heeft premier Theresa May maandagmiddag bekendgemaakt. May heeft de stemming afgeblazen, volgens ingewijden om zo een daverende nederlaag te ontlopen. May erkende wel dat er momenteel onvoldoende steun is voor het conceptakkoord dat nu op tafel ligt. Niet alleen Labour en andere oppositiepartijen zijn fel gekant tegen het akkoord, maar ook May’s Noord-Ierse gedoogpartner DUP en een flink deel van haar eigen partij hebben gezegd tegen de deal te zullen stemmen.

Eerder: Zonder de andere 27 lidstaten van de Europese Unie daarover te raadplegen, mag het Verenigd Koninkrijk de Brexit alsnog annuleren. Tot dit oordeel komt het Europese Hof van Justitie. Een lidstaat mag op eigen houtje beslissen om uit de EU te stappen, maar ook om erin te blijven, aldus het Hof.

Zolang er geen definitieve verklaring of overeenkomst is waaruit blijkt dat Londen en Brussel uiteen zijn gegaan vóór 29 maart 2019, geldt deze uitspraak. Op die datum verloopt de periode van twee jaar na de officiële aankondiging van de Britse uittreding. Tot die tijd is er nog ruimte voor een akkoord waarin de voorwaarden waaronder de Brexit plaats vindt zijn geregeld.

Een woordvoerder van het Hof liet weten dat het terugtrekken van de aangekondigde Brexit “het gevolg moet zijn van een democratisch proces, in overeenstemming met nationale institutionele bepalingen.” Vorige week al liet advocaat-generaal bij het Europese Hof van Justitie, Manuel Campos Sánchez-Bordona, weten dat artikel 50 van het Verdrag van Lissabon toelaat dat een aankondiging om uit de EU te vertrekken mag worden ingetrokken binnen de tijd die staat voor de formele terugtrekking.

Ondertussen heeft de huidige Britse premier Theresa May de grootst mogelijke moeite om een vertrekregeling voor elkaar te boksen. Dinsdag stemt het Britse parlement over de Brexit-deal die zij sloot met vertegenwoordigers van de EU. Bij een afwijzing van dit document wordt de positie van May bijzonder lastig en het zou zelfs kunnen leiden tot haar vertrek. Hierdoor komt een Brits vertrek uit de EU zonder afspraken wel erg dichtbij, tenzij de Britten een manier vinden om in de EU te blijven. Ze weten nu dat het nog kan.