Vogelaarwijken sociaal-economisch gelijk gebleven

Het SCP constateert dat de Vogelaarwijken tussen 1998 en 2007 eenzelfde sociaal-economische samenstelling hebben gehouden.

In het rapport ‘ Wonen, wijken & interventies ‘ schetsen de onderzoekers wel een verschuiving in de etnische samenstelling van de wijken:

Ondanks de inkomstenveranderingen en verhuisbewegingen, veranderen de wijken in sociaaleconomisch opzicht nauwelijks. Wel blijkt de autochtone middenklasse de laatste jaren te worden vervangen door niet-westerse migranten uit de middenklasse. (…) De migratie is wel op een andere manier selectief, namelijk naar etnische herkomst. Zo blijkt dat onder de autochtone Nederlanders wel de midden- en hogere inkomstengroepen relatief vaak de wijk verlaten en dat daar bewoners uit de lage-inkomstengroep voor terugkomen. Onder de niet-westerse migranten is dit patroon – vooral de laatste jaren – juist omgekeerd: het is de middenklasse (en in mindere mate de hoge-inkomstengroep) die in de aandachtswijken komt wonen en het zijn de huishoudens uit de lage-inkomstengroep die de wijk relatief vaak verlaten.

Het vooroordeel dat de in de wijk wonende leden van de middenklasse vooral last hebben van de problemen, wordt door de onderzoekers ontkracht:

De middenklassebewoners die in een aandachtswijk wonen, zijn veelal tevreden met hun woonsituatie. Zij worden nauwelijks met de problemen van de straat geconfronteerd – ofwel omdat zij zich bewust daarvan distantiëren, ofwel omdat zij naar eigen zeggen weinig waarde hechten aan hun woonomgeving. De bewoners zijn zich wel bewust van de sociale problemen in de buurt, maar beschouwen dit niet als doorslaggevend voor een verhuizing.

In het rapport worden ook vier overheidsinterventies onderzocht, die zijn bedoeld om het leven in de wijken te verbeteren. Het vervangen van oude woningen door nieuwe koopwoningen en het verkopen van sociale huurwoningen heeft een positief effect op het leefklimaat:

Herstructurering is de meest rigoureuze interventie die we hebben onderzocht: een deel van de woningvoorraad wordt gesloopt en vervangen door nieuwe woningen. Bij deze interventie zien we een gunstig effect op de sociale cohesie en op de leefbaarheid en veiligheid. Dit effect is sterker wanneer huurwoningen worden vervangen door koopwoningen, waarschijnlijk doordat bij deze ingreep de bevolkingssamenstelling verandert. Interessant is dat we bij de verkoop van sociale huurwoningen – waar de bevolkingssamenstelling van de buurt nauwelijks verandert – ook een gunstig effect zien op de sociale cohesie. Hierbij wordt niet de woningvoorraad aangepast, maar enkel de relatie tussen de bewoners en hun woning (de eigendomsverhouding verandert). We veronderstellen dat bewoners door de andere eigendomsverhouding meer investeren in of zich meer verbonden voelen met hun woning en de woonomgeving. Bij de verkoop van sociale huurwoningen zien we ook een gunstig effect op de veiligheidsbeleving, criminaliteit, verloedering en tevredenheid van bewoners met hun woonomgeving.

Het aanleggen van groenvoorzieningen en speelplekken heeft volgens de onderzoekers nauwelijks een positief effect:

Naast de interventies gericht op de woningvoorraad, hebben we interventies onderzocht die gericht zijn op de openbare ruimte, namelijk meer groen en de aanwezigheid van sport- en speelvoorzieningen. Beide zijn, naast het stimuleren van het sporten en bewegen van individuele bewoners, gericht op het vergroten van ontmoetingskansen tussen bewoners en via deze weg op het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid. Uit de bevindingen blijkt dat er nauwelijks sprake is van gunstige effecten van de interventies op de sociale cohesie en de leefbaarheid en veiligheid. Wel zien we een gunstig effect van meer groen op de afname van geweld en diefstallen.

Mis niets: Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook