Afschaffen 80-kilometerzones is kortzichtig

Maandag 2 juli gaat op de stadssnelwegen van Rotterdam, Amsterdam en Den Haag de snelheid omhoog en worden de 80-kilometerzones, ooit in het leven geroepen om luchtverontreiniging te beperken, opgedoekt. De problemen die de verslechterde luchtkwaliteit door het afschaffen van de 80-kilometerzones met zich meebrengen zijn volgens minister Schultz van Haegen ‘te verwaarlozen’. Alhoewel auto’s schoner zijn geworden behoort lucht in de Randstad echter nog steeds tot de vieste lucht van West-Europa en betekent harder rijden altijd meer uitstoot.

Schultz schermt met berekeningen en onrealistische rijtests die laten zien dat auto’s schoner zijn geworden. Volgens haar rekenmodel is er inmiddels her en der een ‘overschot’ aan schone lucht en dat mag worden besteed aan hogere snelheden. Als we te weinig vervuilen doen we ons zelf kennelijk tekort. Haar redenering loopt op belangrijke punten mank:  

Dat de lucht schoon genoeg is, is gewoonweg niet waar. De modelberekeningen van de minister zijn gunstig, maar als we willen weten wat we echt inademen, dan moeten we meten. Zowel in Amsterdam als in Rotterdam staat een meetstation langs de 80-kilometerzones. We weten dus precies hoe vies het daar is, te vies. Langs de A10 heeft de GGD vorig jaar bijvoorbeeld een concentratie van 55 microgram stikstofdioxide gemeten, ruim 37 procent boven de Europese grenswaarde. 

Daarnaast is het van belang om te weten dat die Europese grenswaarde een politieke grens is en geen gezondheidsgrens. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) eist een grenswaarde die vele malen lager ligt. Nu streven we 40 microgram voor zowel fijnstof als stikstofdoxide, de WHO houd het op respectievelijk 20 en 25 microgram. Ook vanuit Brussel wordt gewerkt aan strengere grenzen waaraan wij straks zullen moeten voldoen. Dus er is geen enkele reden om nu de lucht extra te vervuilen. 

Zowel het Planbureau voor de Leefomgeving als de Rekenkamers van de grote steden hebben sterke twijfels of wij bij gelijkblijvend beleid tijdig de wettelijke normen gaan halen. Aanleiding dus voor strenger beleid en forse maatregelen om de lucht schoner te krijgen. Schultz doet het tegenovergestelde en dat geheel zonder noodzaak. Harder rijden op deze trajecten levert geen maatschappelijke winst op. Voor niemand. De automobilist is niet echt sneller op de plaats van bestemming en dat “de hogere snelheid aansluit bij de verwachting van de automobilist”, zoals de minister stelt, is natuurlijk kul. De 80-kilometerzones zijn er immers al jaren.

Milieudefensie vindt het beleid om de Europese norm voor luchtkwaliteit te beschouwen als een minimum dat we met de hakken over de sloot moeten halen, pervers. Ook als Nederland overal aan deze norm zou voldoen, sterven er nog duizenden mensen onnodig aan longziekten, hartklachten en kanker, veroorzaakt door uitlaatgassen. Het is onzinnig daar aan bij te dragen met een maatregel waar niemand beter van wordt. Een minuut eerder thuis en een jaar eerder dood, een wrangere illustratie van kortzichtig beleid is er niet. We hopen dan ook dat de Tweede Kamer hier vandaag een stokje voor steekt.

Ivo Stumpe

Campagneleider verkeer Milieudefensie

Volg Ivo ook op Twitter