Agressiviteit niet te zien in hersenscan

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

Hersenonderzoek suggereert dat de bron voor alles wat mensen doen en voelen in de hersenen te vinden is. Als het niet bepaalde hersengebieden zijn die ons maken tot wie we zijn, dan zijn het volgens de wetenschappers wel de boodschapperstoffen – de neurotransmitters-  in de hersenen. Zo zou een laag niveau aan serotonine ons depressief maken en dopamine zou ons actief maken en doen zoeken naar bevrediging van onze prikkels. Dopamine wordt niet voor niets het beloningshormoon genoemd. Het speelt een rol bij verslavingen van uiteenlopende aard, van gokken tot eten. Men dacht daarom dat dopamine mensen ook agressief in competitie maken en onderzoekers besloten dat vast te stellen. Tot hun verbazing bleek het andersom te zijn.

Deelnemers aan het onderzoek die competitieve computerspelletjes speelden en agressief werden hadden juist een laag dopaminegehalte. Misschien waren ze bang te verliezen, misten ze de noodzakelijke overtuiging. Wie zal het zeggen? Wat we in ieder geval wel weten is dat we nog niet zo veel weten als we dachten. En misschien is het wel allemaal andersom en ligt de oorzaak voor ons handelen niet in onze hersenen en neurotransmitters, maar is wat in de hersenen gebeurt het resultaat van wat er met ons in onze leefomgeving gebeurt en demonstreert het vooral hoe we erop reageren. Zouden we wat minder statisch hersenonderzoek moeten doen, maar het spel tussen het systeem waarmee de mens overleeft en de omgeving waarin dat gebeurt tot onderwerp van het onderzoek moeten maken.