Alles wordt anders (zou het?)

Mark Rutte en zijn kabinet blijven gewoon zitten, maar er komt wel een ‘nieuwe bestuurscultuur’. Wat die precies inhoudt zullen we moeten afwachten, maar ze zal zich vermoedelijk niet uitstrekken tot een kortere en puntiger wijze van debatteren. Want de Tweede Kamer deed zoals gebruikelijk ontzettend lang over het ‘notulendebat’ van gisteren (en vannacht). Maar liefst vijftien uur had ze nodig om tot de conclusie te komen dat het allemaal anders moet. In die vele uren herhaalde elke spreker in de meest wijdlopige bewoordingen wat zijn voorganger al herhaald had. Dat vak K uitpuilde van de bewindslieden hielp natuurlijk ook niet echt, want zij moesten eveneens allemaal het woord voeren. En bewindslieden zijn, zoals iedereen weet, bepaald niet kort van stof.

Er werd ook nog wel een motie van wantrouwen tegen de hele ministersploeg ingediend, maar die werd (ook traditiegetrouw) verworpen. Lang niet alle oppositiepartijen steunden die motie van DENK. Wel de populistische fracties en enkele hele kleintjes. Maar PvdA en GroenLinks waagden zich er niet aan, want zij willen regeren. Vier jaar lang in de oppositie zitten levert namelijk bij de stembus weinig op, zoals GroenLinks tot zijn schande heeft moeten ondervinden. Regeren met de VVD leidt overigens ook niet automatisch tot goede verkiezingsresultaten, hetgeen de PvdA kan getuigen (maar dat is alweer vier jaar geleden).

Jesse Klaver en Lilianne Ploumen kwamen dus met een gezamenlijke motie die veel mooie woorden bevatte (informatiepositie van de Kamer herstellen, meer tegenmacht in de democratie, extra geld voor de sociale advocatuur etc.), maar die verder weinig kwaad kon. Die motie haalde dan ook een ruime meerderheid.

Rutte zal het gekrakeel in de Kamer met belangstelling hebben aangezien. Hij moest af en toe een beetje door het stof, maar niet al te diep. Het vuile werk liet hij opknappen door functionerend VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans, die braaf deed wat er van haar verlangd werd. De verpersoonlijking van het Nieuwe Leiderschap, minister voor Buitenlandse Handel én D66-leider Sigrid Kaag, prevelde vanuit vak K wat vrome kreten om te laten zien dat zij in elk geval uit het juiste hout is gesneden.

Ook informateur Herman Tjeenk Willink zal de verwikkelingen geboeid hebben gadegeslagen. Zolang de opwinding over de bij strikte uitzondering vrijgegeven verslagen van de ministerraad hoog opspeelde, lag zijn werk stil. Maar nu kan hij weer verder. Hij heeft bovendien maar liefst twee kandidaten die de openvallende plek van de ChristenUnie in de coalitie willen innemen. PvdA en GroenLinks bedoel ik uiteraard. De vraag dringt zich langzamerhand op of zij allebei in Rutte IV mogen stappen, of dat de een de ander moet loslaten. Rutte zei ooit dat hij niet met ‘een linkse wolk van partijen’ wilde regeren, maar dat was vóór de verkiezingen. Misschien dat hij nu, onder druk van de omstandigheden, wat milder is geworden. En anders krijgen we straks nog een interessant broedergevecht op links.

O ja, voor ik het vergeet. Het kabinet heeft ook beloofd dat het heel, heel hard zijn best gaat doen om alle ouders te compenseren die het slachtoffer zijn geworden van de toeslagenaffaire. Om hen ging het gisteren tenslotte toch, niet dan? Of het allemaal gaat lukken is nog lang niet gezegd, maar staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) gaat ontzettend haar best doen. Ze zit vol goede bedoelingen, zoals iedereen.