Het belang van een Europese krijgsmacht

De vrede in Europa, die we intussen al onwaarschijnlijk lang beleven, zou met een Europees leger nog meer worden veilig gesteld en extreem nationalistische of fascistische elementen weten zich bij voorbaat kansloos.

Het is 1939 en het heeft er alle schijn van dat meneer Adolf Hitler zijn oog op Polen heeft laten vallen. “Daar moesten we maar eens een extra stukje Duitsland van maken”, zo zal het in het duistere brein van de Duitse leider hebben geklonken en wellicht dat op hetzelfde moment al het idee in datzelfde hoofd postvatte om iets soortgelijks met andere landen te doen. Gelukkig, zover zou het niet komen. De gezamenlijke troepen van buur- en verder weg gelegen Europese landen trokken bij het eerste signaal dat Duitsland gemeen wilde gaan spelen al op naar de Oder. Van een holocaust zou geen sprake zijn en het dagboek van een onbekend meisje in Amsterdam zou slechts door dat meisje zelf of anders toch niet meer dan door een handjevol andere mensen gelezen worden.

We doen met onze gezamenlijke legers in NAVO-verband ons best om onze democratieën te beschermen tegen mogelijke indringers. Als er Russische troepenbewegingen aan de grenzen van de Baltische staten worden waargenomen haasten manschappen met tanks en ander materieel zich naar Estland, Letland en Litouwen om maar zo snel mogelijk antwoord te geven op een mogelijke daad van agressie en om te laten zien dat ‘wij’ voor de duvel niet bang zijn, laat staan voor die “vreselijke’’ Russen. Voor of tegen de NAVO, het is hoe dan ook prettig te weten dat die gezamenlijkheid meer indruk maakt op een mogelijke agressor dan de afzonderlijke legertjes van, in geval van het voorbeeld, de ministaatjes aan de Baltische zee, of we nou wel of niet terecht bang moeten zijn voor de beer uit Moskou.

Wat we ons te weinig realiseren is dat het gevaar niet in de eerste plaats aan de buitengrenzen loert. Noch van de Russen, noch van de moslimwereld behoeven we, op wat individuele dwaallichten na, werkelijk bang te zijn. Het zijn vooral de ontwikkelingen binnen Europa zelf die op gespannen voet met onze vrije democratieën staan. Extreem nationalisme en opkomend fascisme worden met de dag brutaler en bedenkelijke groeperingen blijken, ondanks eigen pogingen om de schijn zo lang mogelijk op te houden, toch die wolven in schaapskleren. Ze durven, zoals Pegida, meer en meer hun ware gezicht te tonen.

Sommige landen in Europa maken al een aardige beweging in de richting van een staat waarin democratie een ondergeschikte rol lijkt te gaan spelen. Polen, Slowakije en vooral Hongarije mogen in dat verband uitgelicht worden. Met name de ontwikkelingen in Hongarije dienen met zorg te worden gevolgd. Orban is een eigengereide premier die weliswaar moet opboksen tegen een steeds sterker wordend extreemrechts en antisemitisch Jobbik, maar die zelf ook bepaald niet vies is van sterk nationalistische sentimenten. Sentimenten die nog altijd doen terugverlangen naar het vroegere Groot-Hongaarse rijk, dat met het verdrag van Trianon in 1920 uiteenviel. Het verstrekken van paspoorten aan Hongaren in de vroegere landsdelen in Slowakije, Roemenië, Servië en Oostenrijk, en het op die manier binden van die gebieden aan Hongarije doet sterk denken aan de ontwikkelingen die in 2008 voorafgingen aan de oorlog in Georgië.

Het is dus voor Europa zaak om minstens zo waakzaam te zijn voor ontwikkelingen binnen de Unie.

Onlangs zijn in Europees verband afspraken gemaakt over verdergaande samenwerking op militair gebied, waarbij het vooralsnog voornamelijk gaat om gezamenlijke aanschaf en afstemming van materieel. Een belangrijke stap, omdat daar een enorme besparing mee gemoeid is. Een belangrijke stap ook omdat deze ons dichter bij een gezamenlijk Europees leger brengt. Een Europees leger dat het antwoord zou kunnen zijn op bedreiging van binnenuit. In de eerste plaats heeft elk afzonderlijk land dan geen autonome krijgsmacht meer, zodat binnen Europa binnenlandse onderdrukking alsook agressie naar buurlanden uitgesloten lijkt. In de tweede plaats, mocht het wel tot agressie jegens buurlanden komen, het Europese leger zich onmiddellijk meldt aan de grens van het mogelijke conflict. De vrede in Europa, die we intussen al onwaarschijnlijk lang beleven, zou dus met een Europees leger nog meer worden veilig gesteld en extreem nationalistische of fascistische elementen weten zich bij voorbaat kansloos.