ChristenUnie-leider Segers krijgt slappe knieën

Begint Gert-Jan Segers te draaien? Gelet op zijn uitlatingen van gisteren kun je moeilijk iets anders concluderen. Na afloop van zijn gesprek met informateur Mariëtte Hamer liet de ChristenUnie-leider weten ‘geen principiële bezwaren te hebben tegen kabinetsdeelname’. Kennelijk ook niet als de ministersploeg onder leiding staat van VVD-baas Mark Rutte. Segers geeft er weliswaar de voorkeur aan dat zijn partij ‘constructieve oppositie’ gaat voeren, maar hij houdt de optie van meeregeren niettemin open.

Hij voegde eraan toe ‘geen scenario’s te zien waarbij zijn partij echt nodig is’. Zijn opstelling was echter heel wat minder onverschrokken dan op paaszaterdag, kort na het ‘Omtzigt, functie elders’-debat dat Rutte bijna de kop kostte. Toen verklaarde de ChristenUnie-leider nog ferm nooit in een kabinet te zullen stappen waarvan Rutte premier is. De VVD-leider zou niet ‘op geloofwaardige wijze’ in staat zijn invulling te geven aan de vereiste cultuuromslag op het Binnenhof.

Je kon het al een beetje voelen aankomen dat Segers slappe knieën ging krijgen. De ommekeer werd voor het eerst zichtbaar tijdens het online ChristenUnie-congres van 17 april, toen Segers zijn gehoor verzekerde dat de oude politieke cultuur ‘niet staat of valt met één man’. Met die ene man bedoelde hij uiteraard Rutte. Sommige media meenden uit zijn verzoenende woorden te kunnen opmaken dat de partijleider de deur weer op een kier had gezet voor de VVD-premier. Zij werden toen nog bits tegengesproken door een ChristenUnie-voorlichter, maar bij nader inzien zaten ze er blijkbaar niet zo ver naast. Segers wil best. Als de andere partijen een beroep op hem doen valt er volop met hem te praten.

Die tegemoetkomende houding is overigens niet echt opmerkelijk voor een coalitiepartij die in de voorbije vier jaar de ene meloen na de andere heeft doorgeslikt. Dat Segers kort voor Pasen nog de principiële pief uithing paste helemaal niet zo goed in dat beeld. Vermoedelijk wilde hij zich anderhalve maand terug graag voordoen als een onvervaarde mannenbroeder, bij wie het Grote Gelijk altijd vooropstaat. Maar zijn partijgenoten, onder wie minister Carola Schouten, zullen hem wel gevraagd hebben of het allemaal niet een beetje tactischer kon. Ook het partijbestuur van de ChristenUnie zal de wenkbrauwen hebben gefronst toen het kennisnam van de uitspraken van Gert-Jan. Want laten we eerlijk zijn: een partijtje met vijf Kamerzetels zal in de komende regeerperiode in de oppositiebankjes weinig gelegenheid hebben zich te onderscheiden. Dan ben je in het kabinet een stuk zichtbaarder en invloedrijker. Toch?

Desondanks denk ik dat er met het politieke inschattingsvermogen van Segers weinig mis is. De ChristenUnie maakt inderdaad nauwelijks kans op voortgezette regeringsdeelname. Aan Rutte en CDA-leider Wopke Hoekstra zal het niet liggen. Maar D66, dat zijn fraaie verkiezingszege wenst te verzilveren, heeft er beslist geen oren naar. Die partij heeft veel liever dat PvdA of GroenLinks, en bij voorkeur allebei, tot Rutte IV toetreden. En dat zal uiteindelijk ook wel gebeuren.

De vraag is wel wanneer. D66-leider Sigrid Kaag begint een beetje ongeduldig te worden. Na haar gesprek met Hamer sprak ze gisteren de hoop uit dat het nieuwe kabinet nog voor de zomer op het bordes staat. Dat lijkt me, gelet op het onderlinge wantrouwen dat nog lang niet is geweken, behoorlijk optimistisch. Misschien wordt het wel weer diep in de herfst voor de formatie voorbij is, net als vier jaar geleden. En heel, heel misschien vallen de twee linkse broeders nog af. Waarna de D66-leider mogelijk toch bij de ChristenUnie moet aankloppen. Segers, zo weet ze nu, is in elk geval bereid.