Controleverlies bij de PVV

Met de affaire Bosman is een nieuw dieptepunt bereikt in de politiek. In een interne mail van Statenlid Bosman binnen de PVV, uitte hij zich op de meest abjecte wijze over een PvdA Statenlid. Ook Geert Wilders was geinformeerd over de inhoud van de mail. Daarmee heeft de PVV de twijfelachtige eer een nieuw dieptepunt te hebben bereikt in respectloos gedrag en opvattingen over andere Nederlanders.

Het aanstellingsbeleid van de PVV stond al eerder ter discussie. Menig PVV Kamerlid is op een of andere wijze betrokken bij een schandaal. Van grof gedrag richting buren, slaan van ambtenaren, fraude, aan de lijst komt geen einde. Dat politieke partijen soms leden binnenhalen die in hun gedrag en houding het aanzien van de partij schaden is op zich niet nieuw. Maar de mate waarin en het korte tijdbestek waarbij de schandalen binnen de PVV zich opstapelen, zijn ongekend voor de Nederlandse politiek. Terwijl Wilders en Bosma van de PVV geen democratische partij willen maken, in tegenstelling tot Brinkman, omdat zij bang zijn voor controleverlies.

Het probleem met een uitdijende partij die geen democratische instrumenten kent, is dat de controle feitelijk onmogelijk is. Een dergelijke span of control heeft niemand. Over 24 kamerleden kan Wilders al amper controle houden, laat staan dat hij alle touwtjes kan vasthouden als het gaat om lokale fracties. Een democratische partij met gekozen bestuur, frequente vergaderingen, geeft de mogelijkheid om fractie – en bestuursleden te controleren. Democratisch geleide partijen hebben in de loop der tijd ook mechanismes in stelling gebracht die ervoor zorgt dat kandidaat bestuurders worden gecontroleerd op hun achtergrond. De vaak moeilijke weg door een partij wordt vaak als een belemmering gezien voor talent, anderzijds zorgt het ervoor dat de charlatants sneller door de mand vallen en daardoor weinig kans krijgen. Bij de PVV zijn dergelijke mechanismes niet aanwezig met alle consequenties van dien.

Het andere probleem met het ontbreken van democratische beginselen is dat de partij, inhoudelijk, zich niet ontwikkelt. Inhoudelijke ontwikkeling bestaat bij de gratie van conflicterende meningen en opvattingen, waaruit nieuwe inzichten voortvloeien. De PVV kent alleen maar de ideologische lijn van Bosma, die verre van doordacht en historisch accuraat is. Daardoor is de PVV volledig tot stilstand gekomen en is zij gedoemd de mantra van Bosma tot in de eeuwigheid te herhalen. Een mantra die geen enkel antwoord geeft op de problemen van de huidige samenleving. Het is m.i. een kwestie van tijd totdat de kiezer daarvan genoeg heeft en zijn steven weer keert naar de traditionele democratisch geleide partijen.

Het schandaal met Bosman zal zeker niet het laatste zijn. En al hebben de schandalen tot nu toe beperkt effect op de populariteit van de PVV in de peilingen, brokkelt de geloofwaardigheid van de partij steeds verder af. Temeer omdat steeds meer lokale afdelingen een eigen koers gaan volgen. De eigen koers van lokale afdelingen is op zich niet zo vreemd. Zij staan dichter bij de burger en hun dagelijks leven. Dan valt niet meer vol te houden dat ‘alle’ problemen in de maatschappij worden veroorzaakt door de Islam/ moslims. De lokale leden van de PVV worden dan met de neus op de lokale feiten gedrukt en zien zich gedwongen om hun standpunt aan te passen. Het anti-islam geluid van Wilders verwatert door de opstelling van zijn lokale afdelingen. Ook het feit dat het met de integratie stukken beter gaat dan Wilders ons steeds wil doen laten geloven, haalt eveneens de basis onder de PVV vandaan. Geleidelijk aan verliest Wilders steeds meer de controle over zijn partij en de beeldvorming daaromtrent. Zijn lokale afdelingen vormen zijn partij om tot een rechts-conservatieve partij waar het anti-islam standpunt langzaam wordt uitgegumd. Zijn eigen lokale afdelingen laten zien dat de opvattingen van de landelijke fractie niet ‘normaal’ zijn en kiezen hun eigen weg.