De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Coronische gesprekken (XI)
•
© cc-foto: Sebastiaan ter Burg
Burgemeesters moeten niet jobhoppen in coronatijd
Wat een onzin. Het politieke banencarrousel moet natuurlijk gewoon doorgaan wil je bestuurlijke stagnatie voorkomen, zeker in deze horecaversoepeling. Neem Den Haag, een echte VVD-stad. Gedonder met een ooit Amsterdamse wethouder die zo nodig daar burgemeester moest spelen. Volkse wethouders die even teveel aan zichzelf dachten. Buurten die fikkie stookten en zich tegen het gezag keerden. Daar is een krachtige burgemeester op zijn plaats. Utrecht heeft zo’n bestuurder.
In coronatijd vertrouwen burgers op hun burgemeester en niet op een gemeenteraad achter plexiglas. Je bent verantwoordelijk voor rust, orde en boa’s. En dan stap je zomaar op om te klussen in Den Haag. OK, ik weet het: Den Haag is een uitdaging, Utrecht is onderhoud. Om het verschil aan te geven. Maar je stapt nu niet op. Punt uit.
Probeer het breder te zien, niet zo psychiatrisch. De politieke koehandel – die overigens nooit is stilgelegd vanwege het virus – concentreert zich op de vier grote steden. De overige steden zijn bijkantoren. Amsterdam is in handen van GroenLinks en – na een mogelijke fusie – van GroenLinks-PvdA. Die plek komt de eerste jaren niet vrij tenzij de Telegraaf het stoken opvoert. Rotterdam is een stabiele multiculturele PvdA-plek ondanks wat rechtspopulistisch gebral. Dan kom je bij Den Haag wat een regelrechte VVD-afgang dreigt te worden. En waar zit momenteel de VVD-kwaliteit? In Utrecht.
Machiavelli zou nog wat van je kunnen leren. Doen al die andere stromingen er niet toe? Heb je het CDA al maar meteen afgeschreven? Is Leeuwarden hun Waterloo? En waarom D66 niet een plek gunnen? Er lopen nogal wat oud-ministers rond die zich nu zitten te vervelen in adviescommissies. Maar ook de rechtspopulisten zijn sterk in opkomst.
Utrecht voor FvD?
Dat accepteert FvD niet want dat zou een kniebuiging voor het kartel zijn. Laten we het overzichtelijk houden en ons beperken tot de gevestigde hoofdstromingen. We moeten daarbij ook de gekozen burgemeester op flinke afstand houden. Nu heb je het spel tussen de gemeenteraad en het kabinet, dat geeft rust en overzichtelijkheid, zeker bij de huidige versoepeling.
Terug naar Utrecht, als vacante post. GroenLinks en PvdA komen niet in aanmerking gezien Amsterdam en Rotterdam, begrijp ik. Opnieuw de VVD is niet logisch vanwege Den Haag. Het CDA is met Leeuwarden al oververtegenwoordigd, suggereer je.
De burgers in de Domstad zijn gelukkig als de treinen op tijd vertrekken en de terrassen vol zitten met studenten. Meer ambities zijn er niet. Juist Utrecht zou dan een ideale experimenteerplek voor een gekozen burgemeester zijn. Ja toch?
Misschien. Houd dan wel rekening met het feit dat het studentenverkiezingen zullen worden. Even de cijfers. Er wonen ruim 30.000 studenten in Utrecht, bijna 10 % van de bevolking. Ze hebben zeeën van tijd om ludieke campagnes te voeren. Het wordt zoiets als jongeren van GroenLinks, inclusief PvdA, versus FvD-jongeren. Europa versus Rusland, klimaat versus ontkenning. Thomas Piketty versus Jared Taylor. Extinction Rebellion versus Studenten Corps. Tel uit je winst.
Doe niet zo overdreven. Je kent de stad niet. Het ligt in Utrecht gelukkig op een veel simpeler niveau. Volkskrant versus AD. Maliebaan versus Wijk C. Wijn versus bier.
Zoiets kunnen ze zich in Amsterdam niet voorstellen.
Kortom: kiezen die Utrechtse burgemeester.
In de versoepeling al nadenken over herstelwetgeving. Ik bedoel: tijdens de bezetting van ons land door de Duitsers debatteerden in Londen de ministers met Koningin Wilhelmina over herstelwetgeving. Voor de periode direct na de val van het Derde Rijk. Er wordt zelfs door historici geschreven dat Hare Majesteit voor zich zelf een functie als tijdelijk hoofd van de regering in gedachte had. De ministers zouden dan achterblijven in Londen. Dit als onderdeel van de door haar bepleite ‘vernieuwing’ met als reden: ‘Ons volk (-) wil dat Oranje ’t voor het zeggen heeft’. Als we de metafoor ‘oorlog tegen het coronavirus’ hanteren, moeten we dus op onze hoede zijn.
We weten inmiddels dat onze koning nogal vaak aan zijn overgrootmoeder denkt. Natuurlijk denkt hij ook na over zijn rol in het postcorona tijdperk. Hij zal zeker niet terug willen naar het louter koekhappen tijdens Koningsdagen. Vlak ook Hare Majesteit niet uit. Daar kunnen weleens postcorona ambities à la Latijns Amerika om de hoek komen kijken. Wel eens gehoord van Eva Peron?
Vertel mij wat. Als voormalig historicus lukt het me maar niet om het lied Don’t Cry for Me Argentina uit mijn hoofd te krijgen. Daar zit nu een geweldige verborgen boodschap in. Vervang Argentina met Holanda en de rapen zijn gaar. De toenmalige koningin kon nogal eigengereid opereren omdat ze voor een deel omgeven was met zwakke ministers. Tenminste, dat vond zij. Voel je hem aankomen?
Dat ook wij moeten overgaan tot herstelwetgeving zal niemand tegenspreken. De arbeidsmarkt ligt stuk. Het MKB heeft enorme klappen opgelopen. De creatieve en culturele sector ligt op haar rug. Daarentegen hebben een paar grote jongens als de KLM een enorme injectie gekregen. Grote kans dat Oranje kans ziet om met de eer van Blauw te gaan strijken. En wat krijg je als je deze twee kleuren mengt?
Als jij nu eens met een paar vriendjes wat gaat brainstormen over die herstelwetgeving. En liever niet via Zoom want dat kan gehackt worden. In mijn tuin kun je heel makkelijk op anderhalvemeter overleggen. Je moet heel goed nadenken wie je erbij betrekt. Nog even geen sociaaldemocraten. Die hebben nog steeds last van het Troelstrasyndroom. Het gaat nu niet om een revolutie. Maar er kan zo maar een romantische omslag bij het kiezersvolk komen. En dan roept altijd wel ergens een nieuw licht: ‘Willen jullie naar de Dam, dan gaan we naar de Dam’.
Prima, doe ik. Pak jij dan de Oranjes. En zorg dat je ook een clubje hoogleraren om je heen verzamelt. Corona heeft geleerd dat als je je beroept op wetenschappers je het pleidooi al voor 90% gewonnen hebt. Natuurlijk is er een rol voor de Oranjes mogelijk. De koning kan bijvoorbeeld herstelsessies leiden met banken. De staat is nu toch al mede-eigenaar en zo trekken we zelf uiteindelijk aan de touwtjes. Doe ook nog wat ceremonieels in z’n pakket. Een lintje uitreiken aan de GGD-Coronaspeurhond van het Jaar, bijvoorbeeld. Maar beslist niet verder dan dat.
Kunstzeikers zijn het. Ik heb het zo niet gezegd en ook niet bedoeld Hou nou toch op. Ongelooflijk veel kunstzeikers vallen nu over me heen. Ik zou in mijn laatste column het nest vervuilen. Ik zou vergeten zijn dat ook ik van kunstsubsidies heb geprofiteerd. En nou word ik gevierendeeld vanwege een simpele opmerking over de toonzetting van de actievoerders.
Ja, inderdaad. Ik heb zojuist gedreigd niet meer op te treden, vanaf 1 juni. Nee, niet vanwege mijn hart of de 30 stoelen maar vanwege die armetierige toonzetting van die lui. De culturele sector als nationale klaagmuur. Ach god wat zielig, weer een kunstenaar die niet naar de kapper kan.
Pleur toch op.
Als coronacontactmedewerker ben ik in de eerste plaats benieuwd waarom u zo van leer trekt. Ik ben totaal geen deskundige op het gebied van kunst en cultuur maar dit aspect houdt me professioneel bezig. Ook simpelweg vanwege het feit dat ik u moet vragen met wie u de laatste dagen contact gehad hebt. Misschien is het ook nog onverwerkt leed gezien uw eigen corona-ervaring. Dat moet niet prettig geweest zijn.
En denk eraan, je mag ook gewoon boos zijn. Puur vanuit jezelf.
Laat dat nu zitten, dat heb ik afgesloten. Alstublieft, ga nou geen psychiatrische buffels uit die ondiepe coronasloot van jullie halen. Laat dat aan die gestoorde knakkers van de social media over. Mij ging en gaat het om de manier waarop die zogenaamde armlastige kunstenaars hun eigen gedoe de anderhalvemetersamenleving in flikkeren. Stel je komt net van de IC, nog geheel versuft van beademing, medicijnen en plastic knuffels. Denk je dat zo’n geflipte kunsthommel jou opbeurt, met z’n artistieke armetierigheid? Kunstenaars hebben het natuurlijk ook moeilijk. Trek een jas aan, en stel je niet aan – roep ik dan.
Ik heb toch al gezegd dat ik het daarover niet wil hebben. Daar heb je cultuurexperts voor. Ik wil van het waarom van uw interventie weten. Bijvoorbeeld, even geen ideeën voor een mooie column. Een nachtmerrie waarin ze u vragen hockey-voorzitter te worden. De angst dat u geen uitnodigingen meer krijgt voor talkshows. Een premier die u nu de hemel in prijst.
U kijkt weg, heb ik nu iets vervelends gezegd?
Heeft iemand ooit aan mij gevraagd hoe het is om niet meer te kunnen optreden? Ik laat een bus vol werkloze technici achter. De publieke belangstelling is voor mij totaal weggevallen. Ja, die column is mijn enige houvast. Hebben al die kunstenaars zich weleens afgevraagd wat dit alles betekent voor iemand die de meest vooraanstaande cabaretier is in dit lieve kloteland? Die met kop en schouder boven al die artistieke middelmatigheid uitsteekt?
Nee, daar hoor ik ze niet over. Over empathie gesproken. Roemloze kunstnitwits zijn het.
Genoeg voor deze keer. We maken een nieuwe contactafspraak. En vergeet uw volgende column niet. Mijn advies: sta wat meer authentiek in jezelf.
Praat mee
0/1500