De doelen van extreem rechts zijn ontheiligd

Terreurdaden zoals die van Al Qaida of Anders Breivik mogen nooit of te nimmer tot politiek succes leiden. Integendeel, de verantwoordelijken moeten zélf zien dat hun tactiek een averechts effect heeft. Anders is het eind zoek. Ze zeggen wel eens: “Het doel heiligt de middelen”. Ik zeg: de middelen ontheiligen het doel.

Wie met een bomgordel om de bus neemt of zich opblaast in de lobby van een hotel, ontheiligt daarmee zijn doelstellingen, hoe voorstelbaar en begrijpelijk zij ook zijn. Een mooi voorbeeld daarvan is de strategie van de meeste Palestijnse verzetsbewegingen. Door hun terreurdaden – vroeg voorbeeld: die moordpartij op de Olympische Spelen in München – hebben zij zich politiek onmogelijk gemaakt. Zij zijn daardoor hun eigen vijanden geworden en dat is een van de redenen waarom er nog steeds geen Palestijnse staat kan worden opgericht. Daarvoor is dat doel te veel ontheiligd.

Bovendien: we kunnen het niet hebben dat allerlei ontevreden groeperingen het idee krijgen dat ze hun zin kunnen krijgen door een bom te leggen in een warenhuis of het vuur te openen op metropassagiers.

De laatste dagen wordt op rechtse websites de Noren continu de maat genomen. Zij zijn blijven hangen in de jaren negentig en een echt debat over de multiculturele samenleving is daar nog steeds onmogelijk. Vind je het gek dat er dan eentje tot het uiterste getergd door het lint gaat?

Dat van die door censuur getekende jaren negentig hoort bij de verlossingsmythe die de Fortuinisten en hun erfgenamen consequent blijven verkondigen. Voor de messias opstond en zijn openbare leven begon, was het verboden de Waarheid te zeggen. Dan werd je meteen door de farizeeërs en de schriftgeleerden tot zwijgen gebracht. Ook de Noren moeten nu zo’n verlossing deelachtig worden.

Het ziet er voorlopig eerder naar uit dat Noorwegen daarvoor bedankt. De voortreffelijke premier heeft gezegd dat het antwoord van een democratie op daden als die van Breivik meer openheid en meer vrijheid is. Dat is ruimschoots genoeg.

Niemand moet de indruk krijgen dat je de politieke agenda kunt bepalen door een terreurdaad te plegen. Daarom is het nu tijd om de ideologie van Breivik – en zijn perverse ideaal van een etnisch gezuiverd Europa – feller te bestrijden dan ooit. Breivik heeft door zijn daad zijn politieke doeleinden tot het uiterste ontheiligd. Wie de Noren nu de maat neemt of vaststelt dat Breivik in al die bijeengeraapte teksten van hem wel een punt heeft, moet weten dat zijn doelen zijn ontheiligd. En niet zo’n klein beetje ook. Net als die van de Palestijnen.

Update dinsdag 26 juli:

De speech van premier Stoltenberg  tijdens de herdenkingsdienst in de kathedraal van Oslo.

We are still shocked by what has happened, but we will never give up our values. Our response is more democracy, more openness, and more humanity. But never naivity. No one has said it better than the Labour Youth League girl who was interviewed by CNN: ‘If one man can create that much hate, you can only imagine how much love we as a togetherness can create.’

En dit zijn de woorden van Jonas Gahr , minister van buitenlandse zaken.

“These impressions are reflected in one of the finest texts we sing in the Labour movement: ‘To Youth’ by Nordahl Grieg. ‘Make a stand,’ we sing. That is precisely what the members of the Labour Youth League do, they make a stand.

Hieronder is een Engelse vertaling van dit lied, geschreven en gecomponeerd door Nohrdal Grieg, niet de componist maar een oorlogsheld die wel wat weg heeft van onze Soldaat van Oranje. Hij kwam in 1943 om toen zijn vliegtuig werd neergehaald.

Enemies near and by, threatening your right! Under a storm of blood – You have to fight! Might you then ask in fear, unarmed and open: how shall I combat them, what is my weapon? Here is your shelter strong, here is your sword: faith in mankind, and in everyone’s worth. For all the future holds, seek this and tend it. Die, if you have to, but: deepen, extend it! Silent the bullets glide all through the night. Use all your strength and love, stop deadly flight! War is contempt for life. Peace is creating. Add forces to the strife: death shall be beaten! Love – and enrich with dreams – greatness of old! Challenge unknown terrain – truth will be told. Works not yet being built, stars never seen – reveal them through rescued lives, able and keen! Noble is everyone, earth, rich and sweet! Hunger and suffering, caused by deceit. Crush it! In life’s own name injustice shall fall. Light, bread and love and hope, birth right of all. Forcing all weapons down, warfare shall cease! Shielding man’s dignity creating true peace. Who by his right hand’s side carries a burden, precious and dear to him, can never murder. This is our promise, from kin to kin: cherish our fragile Earth, it’s ours to win. We will protect and keep beauty and grace – as if we held a child in tender embrace!