De mythe van de sterke schouder

De onderzoeksresultaten sluiten mooi aan bij onderzoek dat de Amerikaanse sociaal-psychologe Shelley Taylor in de jaren negentig deed. Ze onderzocht de dagelijkse stress van gehuwde en single mannen en vrouwen, door hen in hun gewone dagelijks leven rond te laten lopen met metertjes en plakkertjes die stressmaten zoals hartslag en stresshormonen registreerden.

Zo bleek onder meer dat echtelijke ruzies de vrouw meer stress geven dan de man. Waar de meter bij mannen door het plafond kan vliegen als ze bijvoorbeeld ruzie krijgen met een onbekende over die ene vrije parkeerplaats bij het winkelcentrum, doet een conflict met hun vrouw hen minder. De vrouw daarentegen raakt hierdoor gestrest. Ook bleek dat vrouwen die spanning ervaren door andere oorzaken, bijvoorbeeld hun werk, niet ontspannen raken wanneer ze aan hun man denken, terwijl mannen omgekeerd wel rustiger worden als ze aan hun vrouw denken . 

Op een doorsnee werkdag bleken getrouwde mannen zich aardig druk te maken, maar hun lichamelijke stress-signalen gaan direct omlaag zodra ze thuiskomen. Eenmaal thuis kunnen mannen zich direct ontspannen, terwijl getrouwde vrouwen tot veel later op de avond gestrest blijven; zij gaan bijvoorbeeld eerst zorgen dat iedereen gegeten heeft, de tafel is afgeruimd, de afwas weg is en de kinderen op bed liggen. Pas als dat allemaal gebeurd is, gaat de stressmeter omlaag. Bij single vrouwen daarentegen lijkt het patroon meer op dat van gehuwde mannen: thuiskomen en meteen ontspannen. Op het vlak van stress-vermindering lijken vrouwen dus weinig te hebben aan een man, en al helemaal niet aan een gezin.

In het algemeen wordt niettemin aangenomen dat het huwelijk gezond is, doordat een partner sociale steun biedt en met je meeleeft. Dat klopt ook, maar als je mensen vraagt naar wie ze toegaan wanneer ze sociale steun of troost nodig hebben, noemen ze bijna allemaal een vrouw. Mannen noemen hun vrouw of – als ze single zijn – een zus, vriendin of moeder. En vrouwen noemen… een zus, vriendin of moeder, ook als ze een man hebben. Vrouwen zijn beter in het bieden van steun. So much for de ‘sterke schouder’ van de man.

Misschien heeft het wel hiermee te maken dat het initiatief tot scheiden vaak van de vrouw uitgaat en dat juist mannen na een scheiding vaak alweer snel een nieuwe relatie beginnen. Hoewel vrouwen in een beginnende relatie meestal de sterkste bindingsdrang hebben, is een scheiding voor vrouwen vaak het moment waarop ze “zichzelf terugvinden”.

Voor een belangrijk deel is dit een probleem van vrouwen zelf: het gevoel van tekortschieten zit vooral in hun eigen hoofd, en het idee dat ze aan hun man niks kunnen overlaten ook. Dat klopt immers meestal alleen wanneer je meegaat in haar uitgangspunt dat hij de dingen op háár manier moet doen. Maar als een vrouw die gevoelens mentaal niet los kan laten, zal ze de man moeten loslaten om een relaxter leven te hebben.