De patiënt is van later zorg - letterlijk

Het werd weer laat in Den Haag. Avonden lang hebben de coalitiepartijen met die van de meest geliefde oppositie zitten bekvechten over de zorg. Het resultaat is wat ze in de negentiende eeuw een caoutchouc-akkoord zouden noemen. Caoutchouc is een oud woord voor rubber. Je kunt eraan trekken en dan neemt het een andere vorm aan.

SGP en ChristenUnie schijnen zich sterk te hebben gemaakt voor de keuzevrijheid van de patiënt. Minister Schippers wilde deze ondanks haar zogenaamd liberale inborst juist aan banden leggen, door aan de verzekerde de vrijheid te ontnemen naar het ziekenhuis en naar de artsen van zijn eigen keuze te gaan. Dat kon volgens haar een miljard opleveren. Zulke keuzevrijheid, zei Rutte, die even brand kwam blussen, is nooit in het geding geweest en Alexander Pechtold praatte hem na.

Keuzevrijheid Hier komt de caoutchouc in het spel. Minister Schippers houdt zich aan het nieuwe zorgakkoord als zij de verzekeraars verplicht minstens één polis aan te bieden met de door de politieke christenen voor de poorten van de hel weggesleepte keuzevrijheid. En die zal dan voor de gemiddelde Nederlander onbetaalbaar zijn. Dat is dan het voornaamste resultaat van de marktwerking in de zorg: de patiënt, de consument, de klant, heeft minder grip dan ooit op het product dat hij voor zijn dure geld geleverd krijgt. De macht verschuift steeds meer naar het oligopolie van de zorgverzekeraars die alleen in de herfst met irritante tv-commercials even doen of zij concurrenten zijn.

Net als bij het openbaar vervoer staan de eindgebruikers van het systeem buiten spel. De NS en de busmaatschappijen moeten de instantie van wie zij de concessie krijgen tevreden houden. En dat is niet de reiziger. Het resultaat is bekend. Zo wordt het ook steeds meer in het gezondheidswezen. De leveranciers moeten de verzekeringsmaatschappijen behagen. Anders overleven zij het niet. De patiënt is letterlijk van later zorg. Die krijgt vaak genoeg ondanks zijn forse eigen risico niet eens de originele rekeningen van arts, fysiotherapeut of ziekenhuis te zien, maar een samenvatting van deze nota die vaak ook nog eens pas maanden tot een klein jaar na dato op de mat valt. Betaling geschiedt altijd, ook als de patiënt ontevreden mocht zijn met het gebodene.

Winstmarge Zo wordt de patiënt het vijfde wiel aan de wagen van de gezondheidszorg, heen en weer gesleept volgens de nukken en de grillen van de werkelijke machthebbers, de overheid en de verzekeringsmaatschappijen. Dit kán de kwaliteit van de zorg niet ten goede komen. De tevredenheid van de patiënt staat immers niet op de agenda. Daarnaast kunnen de verzekeringsmaatschappijen in overleg met de overheid de premies altijd verhogen als de winstmarge in gevaar komt.

En elk jaar – rond prinsjesdag – heft politiek Den Haag het rituele gejammer aan over de stijging van de zorgkosten.

Beluister dit opiniestuk hier 

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)