De val van Lance Armstrong wordt nooit pijnlijk

Toen Lance Armstrong op het hoogtepunt van zijn roem was, overwoog Hollywood een film over hem te maken met misschien Matt Damon of Jake Gyllenhaal in de hoofdrol. Lekker plagerig herinnert de Britse productie The Program hieraan, want inmiddels is bekend dat het leven van de wielrenner geen heldenepos is maar het relaas van een oplichter.

Lance Armstong overwon teelbalkanker en maakte een spectaculaire comeback door zevenmaal de Tour de France te winnen, een record. Het maakte hem tot een rockster, een icoon à la Joe DiMaggio en Michael Jordan. Maar zijn succes bleek het resultaat te zijn van gehaaid doping gebruik en nog gehaaidere tactieken om controles te misleiden. Na jarenlange beschuldigingen en onderzoeken gaf Armstrong zijn bedrog toe en zijn roemrijke carrière eindige in een pijnlijke val. Het is opmerkelijk dat The Program van dit tragische verhaal geen boeiende film weet te maken.

Aan de acteurs ligt dat niet. Ben Fosters overtuigende combinatie van charme en charisma met doortraptheid en meedogenloosheid maakt van Armstrong een griezelig figuur. De beste momenten van de film zijn die waarin hij beseft dat hij is komen vast te zitten in de schijnwereld die hij rond zichzelf heeft geschapen. Ook sterk zijn Chris O’Dowd als de vasthoudende journalist David Walsh, die Armstrong ontmaskert, Breaking Bad’s Jesse Plemons als Floyd Landis en Dustin Hoffman krijgt laat in de film een klein maar fijn gastoptreden.

Toch komt The Program nooit tot leven. Het script van John Hodge vertelt de historische gebeurtenissen overzichtelijk en de regie van vakman Steven Frears vermengt vaardig archiefmateriaal met fictie, maar emotie blijft weg. De hele film wordt uitgelegd wat er gebeurd, maar maakt nooit getoond wáárom dit heeft kunnen gebeuren, wát deze mensen dreef, hóe de onthullingen de sport veranderende, wát dit ons zegt over de mensen en hun wereld. Je hoeft maar te denken aan een andere bedrog-en-ontmaskeringsfilm als Quiz Show om het verschil te proeven. 

Ook zou je verwachten dat een pijnlijke bergetape en de kick van de overwinning enerverende, viscerale scenes zou opleveren, en ook die blijven achterwegen. Al met al voelt The Program meer als een televisiefilm, en daar komt hij waarschijnlijk ook het beste tot zijn recht.