Don't mention the war

Ik heb deze week onbedoeld reuring veroorzaakt met een tweet. Tijdens het Kamerdebat over de steun aan Griekenland ontstond een verhitte discussie op Twitter. In een Kamermotie werd elke steun aan Griekenland van Nederlands belastinggeld uitgesloten.

Ik was zeer onaangenaam getroffen door de toonzetting van die motie, en het volstrekte gebrek aan solidariteit dat eruit sprak. Er zijn allerlei goede redenen aan te voeren om tegen steun aan Griekenland te zijn (en nog betere om voor te zijn), maar de kille, soms vijandige toon, de karikaturen en vooroordelen over de Grieken in het debat, waren niet erg verheffend. Mijn tweet beoogde dat aan de kaak te stellen, en het contrast te laten zien tussen “niet van mijn belastingcenten” en solidariteit van naties tegenover elkaar.

In 2005 onderhandelden de EU-lidstaten over de Meerjarenbegroting. Nederland eiste dat de nationale bijdrage omlaag ging waarop de onderhandelingen leken vast te gaan lopen. De (toen) nieuwe Oost-Europese Lidstaten toonden toen grote inschikkelijkheid, en waren bereid met minder genoegen te nemen (of zelf meer bij te dragen, afhankelijk van je perspectief) om de onderhandelingen vlot te trekken. Die landen hadden aanmerkelijk minder te verteren dan wij. Hierbij gaat het om solidariteit, niet om liefdadigheid of onbaatzuchtigheid. En er is niks mis met een dosis gezond eigenbelang, maar ook solidariteit, steun en saamhorigheid zijn essentieel in de internationale gemeenschap (en dus indirect ook in ons eigen belang).

Natuurlijk zijn de Grieken zelf verantwoordelijk voor hun situatie, en moeten ze het ook zelf oplossen. Dat spreekt vanzelf. Maar Nederland mag toch hopen dat als wij onverhoopt ooit eens in de penarie van eigen makelij zitten, andere landen ons meer solidariteit betonen dan wij nu bereid zijn te geven.

Gezien het risico op misverstanden door de Marshallhulp erbij te halen had ik, terugkijkend, beter een ander voorbeeld kunnen kiezen. Vooral omdat de ophef de werkelijke kwestie aan het zicht heeft onttrokken. Ik heb op Twitter meteen duidelijk gemaakt wat ik bedoelde. Ondanks dat heeft Elsevier toch een kop op de site gezet waarin staat dat ik steun aan Griekenland met de Marshallhulp vergelijk. Ook na een mondelinge toelichting aan de journalist bleef de kop staan.

Laat ik helder zijn: steun aan het in financiële nood verkerende Griekenland heeft helemaal niets te maken met de Marshallhulp van de VS aan Europa na WOII. De tweet die tot ophef leidde ging dan ook niet over steunoperaties zelf, maar over de reflex van solidariteit met andere landen.