Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Draag bij aan een betere wereld, doe bewust niets

  •  
26-02-2021
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
86 keer bekeken
  •  
50959015246_2a600f78d0_o

© cc-foto: Stuart Rankin / NASA

Iedereen snapt dat we moeten vergroenen, de meesten willen het ook wel, maar het mag nu eenmaal niet te veel veranderen aan het goede leventje dat we nu hebben
Voor wie nog honger heeft // er is een plastic soep // een oceaankom vol. Een tijdje geleden stuitte ik op deze dichtregel van Lotte Dodion. In drie korte strofes laat ze zien waar onze honger naar consumeren toe leidt en hoe die problemen ons niet direct treffen. We worden dagelijks alleen geconfronteerd met onze honger, niet de gevolgen van ons hongerstillen. Hoewel we eigenlijk wel beter weten, gebeurt het simpelweg niet voor onze deur. Wat niet weet, wat niet deert door een te ver-van-mijn-bed-soep.
Zo vind ik het zelf ook lastig om aanpassingen te doen naar een bewuster bestaan, het liefst verander ik niets. Bovendien bekruipt me het gevoel dat elke aanpassing slechts een druppel op een heter wordende plaat zal zijn. Is er dan toch iets wat ik kan veranderen aan mijn dagelijkse doen en laten, waardoor ik precies hetzelfde doorleef, en de wereld er toch een beetje beter van wordt? Een stap die we allemaal zouden kunnen zetten, omdat het neerkomt op niets doen?
Of het nu een Ekoplaza om de hoek is of een metalen rietje in plaats van plastic, het is voor consumenten vandaag de dag gemakkelijk om hun leefpatroon bewust in te richten. Nu wordt de mate van aanpassen voor een aanzienlijk deel bepaald door de hoeveelheid moeite en geld die iemand er in wil en kan steken.
Moeite: alternatieven ontdekken die evenveel genoegdoening geven als hun voorganger, kost nu eenmaal tijd. Geld: duurzame producten zijn over het algemeen wat duurder.
Een redenering die zo simpel is dat ik deze inderdaad niet hoef uit te leggen, terwijl hier eigenlijk de crux ligt van een duurzaam bestaan. Iedereen snapt dat we moeten vergroenen, de meesten willen het ook wel, maar het mag nu eenmaal niet te veel veranderen aan het goede leventje dat we nu hebben. Nu is er een oplossing om niets aan je leven te hoeven veranderen én toch elke dag bij te dragen aan een betere wereld.
Het simpele feit dat wij mensen bestaan, genereert voor sommige bedrijven inkomsten. Dit komt doordat iedereen die mee wil doen in de moderne samenleving gedwongen is te participeren op (gratis) platformen. Twee van deze gratis platformen staan hier centraal: girale platformen en informatieplatformen, respectievelijk geld en zoekmachines. Probeer maar eens een hele dag normaal door te komen zonder een van beide te gebruiken. Of het nu gaat om werken, studeren of zoiets simpels als een leuk restaurantje opzoeken of een pakketje bestellen. Zeker in deze dagen van thuiswerken was de afwezigheid van online bankieren en digitale zoekfuncties een totale misère geweest.
De existentiële onmisbaarheid van deze platformen voor ons moderne bestaan is duidelijk. Nu worden deze diensten niet gefaciliteerd door de overheid, maar door particuliere bedrijven, die er winst op maken. Zonder dat we er ook maar een seconde mee bezig zijn, schuiven we dus elke dag geld in het laatje van deze bedrijven. Hier is in principe niets mis mee, dit is nu eenmaal de manier waarop de markt werkt. Maar juist omdat we er eigenlijk niet bij stilstaan, is het goed om eens te oriënteren wie deze diensten nu eigenlijk allemaal aanbieden. Én nog belangrijker: wat ze met die winst doen.
Weinig discussie kan hierover bestaan: iedereen heeft vermogen. Voor de studenten die dit lezen en daarbij gelijk de rode cijfers van hun studieschuld voor zich zien ratelen, denk voor nu even alleen aan de rekening waar je maandelijkse lening op wordt gestort. Die is ondergebracht bij banken, geld bewaar je immers niet meer in een oude sok. Dit vermogen wordt door de bank voor een deel gebruikt om te beleggen en te investeren. Zo ben je, onbedoeld, een geldverstrekker van een beleggingsbedrijf, zonder dat je meebepaalt waar het geld naartoe gaat. Stel dat je nu mag meebepalen waar de centen op je rekening naartoe gaan: kies je dan voor wapens, tabak en olie? Of initiatieven die zich richten op biodiversiteit, klimaat en mensenrechten?
Deze keuze heb je dus.
Zonder er technisch en diep in te duiken, achterhaal je binnen een mum van tijd welke banken zich tot de ‘bewusten’ mogen rekenen. De banken die onder de Volksbank vallen scoren elk jaar het hoogst op alle fronten, of het nu gaat om belastingen, klimaatverandering, transparantie of de maakindustrie. De drie grootste banken van Nederland, ABN Amro, ING en de Rabobank, lopen ondanks verbeteringen van de laatste jaren hier op achter. Plat gezegd leen je dus je centen uit aan de beste portefeuille. Maar je bankrekening is niet je enige waarde, je dagelijkse zoekopdrachten zijn minstens zo waardevol.
De informatieplatformen zijn pas de laatste twee decennia relevant geworden, maar al lange tijd onmisbaar. De bekendste partij onder de zoekmachines is met afstand Google. Een gigantische multinational die grootschalig belasting ontduikt en oneigenlijk met je persoonsgegevens omgaat; die Google. De meesten van ons zijn hiermee opgegroeid als een rotsvast kompas in de digitale wereld, je hebt het immers over ‘googelen’ en niet ‘bingen’ of ‘yahoo het even’. Als we nu eens verder kijken dan wat we gewend zijn, komen we al snel diensten tegen die het equivalent zijn van onze eerste internetgids. Een van deze grote zoekmachines is Ecosia.
Ecosia is een zoekmachine die de helft van haar omzet gebruikt om reforest projecten te financieren over de hele wereld. Het is een gebruiksvriendelijke optie, aangezien hun zoekopdrachten draaien op Bing, oftewel Microsoft. Toegegeven: terwijl Alphabet (moederbedrijf van Google) al volledig carbon-neutral is, verwacht Microsoft binnen tien jaar dit voor 75% te zijn. Maar zet daar tegenover dat Ecosia haar omzet gebruikt voor bebossing, hun eigen energieverbruik volledig CO2 neutraal is, je privacy waarborgt en zelfs hun belasting ‘gewoon’ betaalt. Het laat zien dat je over de hele linie je beter uit bent bij deze dienst. Bovendien is Ecosia niet het enige alternatief. Er zijn genoeg andere opties die je kunt gebruiken, zoals Oceanhero, Tab for a cause, etc.
Helaas heeft de consument niet bijster veel te bepalen bij de grote probleemstukken van de 21 e eeuw. Deze rol is voornamelijk toebedeeld aan regeringen en multinationals, zij kunnen écht een verschil maken. Nu worden een riant aantal regeringen op de wereld al democratisch verkozen, waarbij een ieder kijkt naar de partij met het beste programma. Waarom doen we niet hetzelfde met de multinationals van informatie- en geldplatformen? Daar kiezen we elke dag opnieuw voor, niet eens in de vier jaar. Elke dag hebben we de kans om ons vermogen beschikbaar te stellen aan partijen die het gebruiken ten goede van de wereld, en niet ten goede van zichzelf.
Laat mij je niet bewijzen hoe makkelijk je groene veranderingen in je leven kan maken. Bewijs het jezelf. Pak je laptop, maak een nieuwe rekening aan, wissel van zoekmachine: in diezelfde tijd heb je een kom soep opgewarmd. Waarschijnlijk zal het je niet opvallen, maar je hebt weldegelijk iets veranderd voor de toekomst van de mens op aarde. Het is niet de oplossing, het is zeker niet genoeg, maar het is wel een uitnodiging aan jezelf om in te zien hoe makkelijk het kan. Het meest minimale wat een mens kan doen is niets, laten we dat dan in ieder geval op een bewuste manier doen.

Meer over:

opinie, leven, klimaat, groen
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.