Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Een Iraanse olieboycot verzwakt de Westerse positie alleen

  •  
05-07-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Iran bewijst dat afhankelijkheid van olie een toenemend risico is. Een alternatief brengt ons meer veiligheid
Vanaf 1 juli is het in de EU verboden Iraanse olie te kopen. De sancties maken onderdeel uit van een Amerikaanse campagne om de olie-export van Iran onmogelijk te maken. Ook verschillende Aziatische afnemers van Iraanse olie zagen zich onder Amerikaanse druk genoodzaakt deze importen af te bouwen. Iran zag zijn export al terug vallen van 2.5 miljoen vaten per dag naar 1.5 miljoen vaten per dag.
Ondanks de dalende olieprijs van dit moment blijft deze boycotcampagne riskant voor de broze wereldeconomie. De kans dat de olieprijs na 1 juli weer omhoog schiet is fors. De lopende onderhandelingen met Iran over haar vermeende kernwapenprogramma vertonen dan ook een opvallende wisselwerking met de olieprijs. Een duidelijk voorbeeld van hoe olie en internationale conflicten met elkaar zijn verweven en de Westerse positie steeds meer verzwakt. Iran is hierbij een exemplarisch voorbeeld van hoe de afhankelijkheid van olie ons in toenemende mate dwingt tot concessies aan ondemocratische regimes.
Aan het begin van dit jaar voerden de EU en de Amerikanen de druk op Iran op. De EU dreigde met een olieboycot, de Amerikanen kondigden sancties aan voor ieder bedrijf dat zaken deed met financiële instellingen uit Iran. Vergezeld van veel diplomatiek tromgeroffel deed dit de olieprijzen begin dit jaar oplopen tot 128 dollar per vat. Een prijs die voor de economie zeer schadelijk is. De westerse reactie was het openen van een nieuwe onderhandelingsronde met Iran. Tegelijkertijd startte er een diplomatieke offensief om rust te krijgen op de oliemarkt. De dreiging van olietekorten door een conflict met Iran moest weg genomen worden.
De Britse, Franse en Amerikaanse regeringen zetten het Internationaal Energie Agentschap flink onder druk. Het IEA moest zeer tegen haar zin beloven strategische oliereserves te gaan gebruiken om de olieprijs om laag te krijgen. Ook het Saoedisch Koninkrijk moest onder druk beloven de olieproductie op te voeren. De oliesjeiks hebben met veel tegenzin enkele oude olievelden uit de mottenballen gehaald. Deze oude velden waren al afgeschreven en het is volgens veel experts de vraag of ze zonder schade in productie kunnen blijven.
Zowel het dreigen met de inzet van strategische reserves als met de reservecapaciteit van Saoedi Arabië heeft een enorm risico. Het effect op de olieprijs kon wel eens een mythe blijken te zijn. Als de Saudische reservecapaciteit slechts tijdelijk vol gehouden kan worden en de strategische reserves slechts tijdelijk soelaas bieden dan heeft de oliemarkt een fors probleem. Tot nu toe waren er veel twijfels en discussie over reservecapaciteit op de oliemarkt. In dit scenario zou bewezen worden dat dit een zeepbel is. Oftewel, om Iran onder druk te kunnen zetten hebben Westerse regeringen hun economie op de pokertafel moeten zetten.
Nu de campagne tijdelijk zijn effect heeft behaald neemt de druk op Iran weer toe. Eerdere suggesties om de EU-sancties wat af te zwakken zijn van tafel. Ook op het diplomatieke front klinkt er weer wapengekletter in plaats van onderhandelingen.
Stel dat we allemaal elektrisch reden, onze chemie algen als grondstof had en we de trein naar de zon namen, in plaats van het vliegtuig. Hadden we dan op de rand van een oorlog gestaan? Hadden de Golfstaten kapitalen kunnen steken in wapentuig? Werd onze economie dan gegijzeld door de dreiging van het wegvallen van een essentiële, steeds schaarser wordende grondstof?
Meer wapengekletter en diplomatie gaan hier het tij niet keren. De oplossing waar niemand het over heeft is het zoeken naar alternatieven voor olie. Waarom geld verspillen aan de strijd om het zwarte goud als je ook kunt investeren in alternatieven? Dat is niet alleen omdat duurzamer,  maar ook een geopolitiek eigenbelang. Het is wat dat betreft vreemd dat partijen als de PVV en VVD niets zien in een energietransitie. De meeste alternatieven komen van eigen bodem, en kennen een aanzienlijk lager risicoprofiel dan olie.

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.