Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Eerste Kamer moet zich weerhouden van daadkrachtcircus van Tweede Kamer

  •  
14-09-2011
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Transparantie en reflectie in de Eerste Kamer
De Eerste Kamer blijft een fascinerend fenomeen. Aan de ene kant is het natuurlijk goed dat er naar wetten die door de Tweede Kamer na een politiek debat vastgesteld worden, nog eens gekeken wordt naar inpasbaarheid, uitvoerbaarheid en zorgvuldigheid van het proces. Aan de andere kant kan je je afvragen welke politieke afwegingen daar precies bij horen, of specifiek die politieke afwegingen dan niet ook onderdeel zouden moeten zijn van een verkiezingsstrijd. Bovendien: hoe moet of kan een Eerste Kamerlid die andere rollen van volksvertegenwoordigers uitvoeren: contact met de achterban, deelnemer aan het maatschappelijk debat, vertegenwoordiger van standpunten; in een part-time baan, met een rol naast die van de Eerste Kamer lijkt het me niet makkelijk.
En dan wordt de Eerste Kamer ook nog eens slachtoffer van de verslechtering van het politieke proces die de afgelopen jaren de Tweede Kamer hebben getroffen. De uitholling van procedures (er wordt nauwelijks nog via de voorzitter gesproken, oppositionele middelen als debatten en vragen om aanvullende beantwoordingen worden door de coalitie met regelmaat gesmoord), het steeds hijgeriger wordende debat (die tientallen 30-ledendebatten die in de plaats kwamen van de spoeddebatten, het obsolete vragenuurtje dat ooit uitgevonden is om actuele vragen te stellen) en de steeds toenemende frustratie met de beperkte eigen rol, relevantie en mogelijkheden, die beantwoord wordt met nog meer boosheid, nog meer pseudodaadkracht en nog meer “Voorzitter wat doet deze minister, deze minister doet helemaal niets!”.
Sinds de laatste Eerste Kamerverkiezing is de Eerste Kamer zelf ook een stuk politieker geworden. De wankele meerderheid in de Tweede Kamer wordt natuurlijk minder onkansrijk met een meerderheid in de Eerste Kamer, dus de verkiezingen voor de Provinciale Staten werden veelal gevoerd met de Eerste Kamerverkiezingen in het achterhoofd. Daarmee werd impliciet van de nieuwe Eerste Kamerleden ook een meer zichtbare politieke rol verwacht. En dat is wennen.
De technische vernieuwingen en mogelijkheden zijn weliswaar fantastisch. De internetsite van de Eerste Kamer is erg gebruiksvriendelijk en was tijden lang een voorbeeld voor de Tweede Kamer van hoe het wel moest. Ook het initiatief om helemaal van gedrukt papier af te stappen en over te gaan op tablets is een prima en modern initiatief. Maar de externe controle is een stuk minder. De verslagen van de plenaire debatten worden na een paar dagen gepubliceerd.
Maar de agenda’s van de procedurevergaderingen (de vergaderingen waar vergaderd wordt over wanneer er ergens over vergaderd wordt) en de verslagen van de commissievergaderingen zijn onvindbaar. De commissievergaderingen zijn niet eens openbaar, laat staan dat ze via internet uitgezonden worden.
De Eerste Kamer zal moeten wennen aan een andere rol en nieuwe mores, en dat zal net als bij de Tweede Kamer tot aanpassingsproblemen en nieuwe omgangsvormen leiden. De vraag naar transparantie en afrekenbaarheid zal ook de Eerste Kamer bereiken. Het openbaar maken van commissievergaderingen is een goede eerste stap. Tegelijkertijd hoop ik dat de Eerste Kamer zijn eigen rol en sfeer kan bewaren en niet meegaat in het daadkrachtcircus van “de overkant”.
Dit artikel verscheen eerder op de weblog van Robbert Baruch

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.