Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Europees referendum? Ja, maar dan wel in Europa!

  •  
13-03-2013
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Een referendum in Nederland over een Europees verdrag is alleen democratisch als alle Europeanen mogen meestemmen
Het Burgerforum, PvdA-leider Diederik Samsom en een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking willen dat een nieuwe verdragswijziging van de Europese Unie in een raadgevend referendum aan de Nederlandse bevolking wordt voorgelegd. Alexander Pechtold en de meeste D66-stemmers zijn tegen, terwijl die partij juist zo voor referenda zegt te zijn. Is dat raar? Nee. Een referendum in Nederland over een Europees verdrag is alleen democratisch als alle Europeanen mogen meestemmen.
Er zijn sterke en zwakke argumenten tegen het houden van een referendum. De zwakke argumenten kunnen makkelijk uit de weg geruimd worden. De bewering van Alexander Pechtold dat er nog geen concrete plannen zijn om een Europees Verdrag aan te passen is een voorbeeld van een zwak argument. Die plannen zijn er namelijk wel degelijk, ook al staat er nog niets in een (openbaar) document.
Ook is het ongenoegen over Europa geen reden om een referendum af te wijzen. De Nederlandse burgers zijn geen applausmachine die je alleen om een mening vraagt als het je wel uitkomt.
Waar wringt de schoen dan wel? Niet bij het fenomeen referendum. Daar zijn de meeste D66’ers namelijk voor. Op de vorm is veel kritiek mogelijk. Het is bijvoorbeeld erg raar dat het kabinet een raadgevend referendum gaat organiseren over een verdragswijziging die ze zelf heeft uitonderhandeld. Dan sta je niet voor je eigen onderhandelingsresultaat. Ook is het vreemd om een referendum te organiseren zonder de verplichting om dan ook naar de uitslag te luisteren.
Zo’n voorstel heeft meer te maken met politieke spelletjes dan met een plotselinge democratische gezindheid bij de PvdA. Je hebt immers een veel betere onderhandelingspositie als je kan zeggen dat je de resultaten straks nog aan je eigen volk moet verkopen in een referendum, terwijl andere regeringsleiders dit niet doen.
Nee, het probleem ligt besloten in het idee dat er in Nederland een referendum wordt gehouden over een Europees verdrag. In dit kikkerlandje zijn onderdeel van een Unie met 503 miljoen burgers. Onze 3,4 procent van de Europese bevolking is vergelijkbaar met de positie van de provincie Groningen binnen Nederland.
Stelt u zich voor: de provincie Groningen gaat bij elk belangrijk besluit van de Nederlandse regering een referendum kan organiseren waarin – met een opkomst van 50 procent – maar 144.500 Grunningers “nait doun” hoeven te zeggen, om het hele voorstel te torpederen.
Klinkt dit voor u nog niet disfunctioneel genoeg? Stelt u zich nu voor dat elke provincie dit gaat doen en dat een negatieve uitslag in Limburg of op Ameland betekent dat het hele proces weer van voren af aan moet beginnen. In de Europese Unie speelt dit probleem ook al zonder referendum: de enige reden waarom de dure en in Nederland gehate verhuizingen van het Europees Parlement nog steeds bestaan, is het feit dat de Fransen zo aan Straatsburg verknocht zijn. Een referendum in Frankrijk over het permanent vestigen van het Europees Parlement in Brussel (verdragswijziging!) zou het daar nooit halen.
Als we willen dat de hoge heren in Brussel rekening gaan houden met de Europese burgers, moeten álle burgers over een verdragswijziging inspraak krijgen. Over een Europese verdragswijziging moeten alle Europeanen dus kunnen stemmen.
Roald Vogels is te vinden op Twitter

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.