Fundamentalisten binden

Bij Knevel en van den Brink zat woensdagavond 25 augustus de dakpanchristen, Jaap van Ooijen. Van Ooijen heeft op zijn dak met witte dakpakken de woorden ‘Jezus redt’ staan. Hij moet die witte letters overschilderen van de Raad van State. Uiteraard heeft hij daar geen zin in. Niet omdat hij op het populaire standpunt staat van ‘ik zeg wat ik denk’, maar omdat hij vindt dat automobilisten vanaf de snelweg deze boodschap tot zich moeten nemen. Hij is overtuigd christen. Als hij moslim was geweest hadden we hem fundamentalist genoemd, een gelovige die overtuigd is dat zijn geloof de ware weg is en het als zijn heilige plicht ziet anderen daarvan te overtuigen. Dit terzijde, maar gaan we binnenkort ook spreken over gematigde christenen?

Van Ooijen kreeg de vraag of zijn buurman ook de tekst ‘Allah is groot’ op zijn dak moest kunnen schilderen. “Absoluut”, antwoordde Van Ooijen. Dat is fijn, hij is dus toch geen fundamentalist, dacht de kijker. Maar hij had wel bezwaren tegen de mogelijkheid dat een CDA-minister een nieuwe moskee zou kunnen openen. Dat was namelijk het voorbeeld dat de CDA interimvoorzitter Henk Bleker gaf om aan te tonen dat het CDA in deze coalitie wilde gaan binden tussen mensen en hun religies. Van Ooijen vond dat dan weer niet kunnen. Hoe kan je als partij met de c van christelijk in je naam een gebedshuis van moslims openen? Hij was toch weer wat fundamentalistischer dan we dachten.  Dat wordt nog best lastig voor het CDA om de fundamentalistische tak van de c te binden aan de mensen van de i.

Daar zit hem ook het onderliggende probleem voor de nieuwe coalitie, maar eigenlijk voor elke regering die dit land krijgt. Er zijn volksstammen die diep in hun hart geloven dat alleen zij in de hemel komen en dat iedereen die iets anders gelooft in de hel. Er zijn ook mensen die geloven dat ik een hoer ben omdat ik geen hoofddoek draag. Er zijn mensen die echt geloven dat ik als vrouw minder waard ben dan een man en dus nooit in het parlement had mogen zitten.  Helaas kan ik ze met beroep op onze Grondwet niet op andere gedachten brengen. Ik kan mensen niet bekeren tot het geloven in artikel 1 van onze grondwet of de universele rechten van de mens. Net zo min als Van Ooijen mij kan bekeren tot zijn versie van het christendom met zijn dakpannen. Ergens van overtuigd raken doe je vooral zelf. En daardoor lopen er in Nederland veel mensen rond met gedachtes over mij waar ik diep ongelukkig van kan worden, maar ik kan ze niet bekeren tot een andere overtuiging. 

Dat zal ook de nieuwe regering niet kunnen. Je kunt gelovigen niet bekeren. Dat kunnen ze alleen zelf, door een inzicht, verlichting, of proefondervindelijk ontdekken dat de wereld niet plat is. Volgens de CDA interimvoorzitter Bleker moet de nieuwe coalitie binden. Daar hoeft Job Cohen inderdaad geen patent op te hebben. Bleker vindt dat de nieuwe coalitie mensen in al hun verschillen moet leren samenleven. Maar lastig wordt het wel, je achterban, van fundamentalistisch christen tot moslim te manen elkaar te respecteren, als een van je coalitiepartners zo overtuigd is van zijn geloof in de kwalijkheid van de islam en dat ook luidkeels uitdraagt.

Binden is immers wat anders dan elkaars verschil van mening accepteren, de formule van Verhagen. Binden betekent ook actief de waarden achter onze grondwet uitdragen. Meningen accepteren, maar tegelijkertijd overtuigd uitdragen dat in onze samenleving een moslim recht heeft op een gebedshuis en dat vrouwen zonder hoofddoek met respect moeten worden bejegend. Elkaars mening accepteren doen we onderling als burger. Ik accepteer de mening van Van Ooijen en hij mag me best proberen te bekeren, maar ik zal hem vriendelijk tolereren en negeren. Net als ik soms intern kokend van woede het ‘gepsst’ op straat en de mening van de SGP over vrouwen negeer. Maar een regering die wil binden moet ook moraliserend durven spreken over de waarden achter onze wetten. Dat wordt best lastig als Wilders net als de fundamentalistische christenen eigenlijk vindt dat moslims geen religie hebben. Dat ziet Ruud Lubbers nu ook.