Hoe vaak hebben Oostblokkers Els Borst vermoord?

Voor misdaadreporters valt de dood van Els Borst als manna uit de misdaadhemel. De goede reporters gaan meteen op pad, driftig op zoek naar bewijs; hopend op de ultieme scoop; dromend van geld, roem en valentijnskaarten. De andere reporters hangen in hun fauteuil en zuigen uit hun duim. Want één toevalstreffer – zoals bij koffiedikkijken – brengt glorie, ondanks de andere negenennegentig losse flodders.

Gerlof Leistra, van Elsevier, speculeert vanuit zijn fauteuil:

Vaak gaat het bij gewelddadige roofovervallen om mobiele dadergroepen uit voormalig Oost-Europa. Ze bereiden hun misdrijven grondig voor en gebruiken geweld als ze betrapt worden.”

Dus hij ziet Oost-Europeanen als de beste verklaring, want andere groepen noemt hij niet.

Midden in het bovenstaande citaat, linkte hij naar een artikel om te bewijzen dat Oost-Europeanen de meest waarschijnlijke dader zijn; naar dit artikel , over een brute moord op een 81-jarige man uit Capelle aan den IJssel in 2012. Ik heb gegoogeld, en wie heeft die moord gepleegd? Ja, twee Nederlanders, voor 7,5 euro. Leistra heeft de link na mijn mail verwijderd, maar dit toont aan hoe grondig hij onderzoekt.

Het percentage oude slachtoffers stijgt in de laatste jaren. Niet. Hij geeft in zijn stuk geen enkel argument. Het “past in een patroon. Vermogende ouderen vormen een dankbare ‘prooi’ voor keiharde roofovervallers en inbrekers”. Welk bewijs levert hij? Een link naar een ander stuk van hem, waaruit blijkt: “het percentage oude slachtoffers van moord en doodslag neemt de laatste jaren toe”.

Echt niet. Ik heb zijn artikel (van 18 januari 2014 in Elsevier) opgezocht en het aantal oudere slachtoffers is in ‘de laatste jaren’ niet gegroeid, want “in 2012 waren het er 142 [geweldsdoden], het laagste aantal in de afgelopen 21 jaar”. Grappig dat de redactie van Elsevier (of hij zelf) zijn artikel als volgt samenvat: “Het jaar 2014 begint gewelddadig, maar dat zegt niet alles, laat 2013 zien”. Dus zijn eigen artikel bewijst dat er geen patroon in zit.

Dertien uit de 150 geweldsdoden waren in 2013 ouder dan 65 jaar. Hoeveel roofmoorden? Vijf. Leistra ziet dus al een patroon in 3,3% van de geweldsdoden. Ik kan tussen deze vijf geen enkele Oost-Europese dader vinden.

Als we de percentages bekijken, is er een grotere kans dat iemand anders Borst heeft vermoord: “Van die 56 vrouwen zijn er 26 gedood door hun (ex-)partner. Dat is al jaren de grootste categorie.” Er is dus slechts 3% kans dat Borst bij een roofmoord is overleden en 46,4% dat ze door een partner is vermoord. Zou Leistra niet eerst moeten speculeren of Borst een partner had?

De Oostblokkers dan? Boze twitteraars vroegen Leistra een onderbouwing en hij gaf er geen. Hij komt “geregeld in rechtbanken en bajesen”. En daar ziet hij slechts Oostblokkers. In een andere tweet schrijft hij dat dit hem de meest logische verklaring leek. En na het googelen vindt hij een kwalitatief onderzoek van Dina Siegel voor instituut Politie en Wetenschap: ‘ Mobiel Banditisme ‘. Ik keek in dit onderzoek en daar staat:

De Amsterdamse politie schat de verdachtenpopulatie van woninginbraken door mobiele dadergroepen uit de MOE-landen op ongeveer 10%. In het KLPD-rapport van 2012 werden woning en bedrijfsinbraken gepleegd door mobiele dadergroepen onderzocht en men kwam tot een aandeel van minimaal 14% van de opgeloste inbraken.”

We weten nu wat ‘vaak’ voor Leistra betekent: 14%.

Een alerte twitteraar verwees Leistra naar een ander onderzoek van hetzelfde instituut, met de volgende aantallen overvallers:

•    Geboren in Nederland: 61,5%; •    Immigrant voor het 12e jaar: 26,9%.

Dus Nederlanders plegen 88,4% van de overvallen. Zelfs zonder immigranten plegen ze 61,5%. Maar voor Leistra is 14 een groter getal dan 88,4, dus ook een betere verklaring. Zou het niet correcter zijn om in zijn stuk te schrijven: “Vaak gaat het bij de gewelddadige dood van oude vrouwen om een Nederlandse (ex-)partner. Bijvoorbeeld, op 2 januari stak in het Noord-Hollandse dorp Noord-Scharwoude een 84-jarige man zijn 85-jarige vrouw dood met een keukenmes en probeerde daarna zelfmoord te plegen. Vijf dagen later stak een 48-jarige man in een project voor begeleid wonen in Hellendoorn (Overijssel) een 70-jarige huisgenote dood.”

Wat zou Sherlock doen? Stel je voor dat Sherlock Holmes een opiniestuk voor Elsevier zou moeten schrijven, over een moord. Hij heeft de volgende fictieve statistieken van roofovervallen per religie:

•    Boeddhist 1% •    Hindoe 2% •    Sikh 3% •    Joods 14% •    Moslim 20% •    Christen 60%

Nogmaals, deze cijfers heb ik verzonnen en slechts de 14% is gelijk aan het aantal overvallen gepleegd door Oost-Europeanen volgens Dina Siegel. Bij welke groep zou Sherlock zijn onderzoek beginnen? Stel dat hij in zijn stuk zou schrijven: “Vaak gaat het bij gewelddadige roofovervallen om Joden”. Waarom zou dit de allerbeste verklaring voor de huidige moord zijn? En zouden de Joden niet net zo boos zijn als ik op Leistra? En hoe moreel is het om met de vinger onmiddellijk naar minderheden te wijzen, terwijl er geen enkel bewijs is voor hun schuld?