HSL heeft vooral een financieel probleem

Het stond er zo mooi: op de website van NS Hispeed. Maar op 31 maart ging de NOS weer een keer los op het onderwerp van de snelle treinen: “Vaak vertraagd, miljoenen verlies, problemen met beveiligingsysteem.”

Je zal er maar werken als machinist of trainmanager! Natuurlijk zijn zij wel wat gewend. Vanaf het jaar 2000 is er ieder jaar wel een onthullend TV programma geweest waar programmamakers voor honderden uren aan budget mochten claimen. De Volkskrant, NRC en de Telegraaf journalisten volgden ‘de snelle treinen’ de afgelopen jaren op de voet. Het is natuurlijk interessant: politieke belangen, reizigersbelangen, ministeriele belangen, NS en KLM belangen. Maar natuurlijk ook werknemersbelangen. Er werken bij NS Hispeed inclusief ICE 600 medewerkers. Machinisten, trainmanagers, bijstuurders, leiding en staf. En de NS (90% eigenaar) en de KLM (10% eigenaar) moeten straks 148 miljoen euro per jaar betalen aan de Overheid. Een enorm bedrag waarmee je niet een treinbedrijf rendabel kan krijgen.

Dat bedrag is afgesproken omdat de NS en de KLM dit zelf hebben “uitonderhandeld” met de Overheid. Stom? Ja, maar ook wel weer te verklaren. Toen begin van deze eeuw deze afspraken werden gemaakt, geloofde iedereen nog heilig in de oneindige ideologie van de marktwerking en er was geen sprake van een financiële crisis. De NS directie zat toen in zwaar weer en moest alle zeilen bij zetten om het personeel niet van zich te vervreemden. En zij wilde toen niet hebben dat bijvoorbeeld de Duitse of Franse spoorwegen de treinen op onze hoge snelheidslijn gingen exploiteren.

En wat doe je dan? Juist, zo hoog mogelijk bieden zodat de toenmalige Minister Netelenbos het goede nieuws kon vertellen dat de hogesnelheidstreinen in Nederlandse handen was gekomen. Een goede zaak vond toen iedereen! Maar als de concessieprijs (huur van het spoor) de komende jaren op 148 miljoen euro per jaar blijft staan dan gaat NS Hispeed, zelfs met volle reizigersbezetting, binnenkort gewoon failliet. En dat is niet in het belang van de Nederlandse Overheid, de zakelijke en de vakantiereizigers, de internationale mobiliteit en al die trotse NS Hispeed medewerkers die hun bedrijf servicegericht, gezond en snel willen maken. Om dit product in Nederlandse handen te houden moet er iets gebeuren. Een speed date tussen een aantal partijen, stel ik mij zo voor.