Is de Franse opvoeding beter dan de Nederlandse?

Evert de Vos, hoofdredacteur J/M voor Ouders, gaat in het Joop-debat in gesprek met Presley Bergen van BON. Volgens Bergen slaan we door in onze vrijheid in opvoeding en mogen ouders wel wat meer autoritair optreden. Onderhandelen doe je bij een gelijkwaardige positie en die is er niet tussen ouders en kinderen, aldus Bergen. De Vos betoogt dat we het in Nederland helemaal zo slecht nog niet doen. In Frankrijk, waar een strengere opvoeding heerst, is bijvoorbeeld de jeugdcriminaliteit hoger en is het algemene scholingsniveau een stuk lager.

Luister en kijk donderdag 2 februari om 11:45 uur live naar het Joop-debat bij De Gids FM op Radio 1. 

Het betoog van Evert de Vos:

Elk Nederlands gezin op vakantie in Frankrijk zal het meegemaakt hebben:  na een half uurtje in een restaurant beginnen de kinderen onrustig te worden, ze willen van tafel, rondrennen en spelletjes doen. Uiteindelijk zitten vader en moeder alleen aan tafel en maken de kinderen de omgeving onveilig, hun borden met eten vaak onaangeroerd.

Wat een verschil met de Franse familie een tafeltje verderop. Daar zitten de kinderen drie uur lang rustig aan tafel. Rustig conserverend eten ze hun borden netjes leeg. Het hele gezin heeft het naar zijn zin, er valt geen onvertogen woord.

Deze observatie deed ook Pamela Druckerman, een Amerikaanse die in Frankrijk woont, en het inspireerde haar tot het boek Bringing Up Bébé. Rond het boek is in de Verenigde Staten een kleine hype ontstaan. Net als bij uitgave van de Tijgermoeders van Amy Chua vragen Amerikaanse ouders zich af of ze niet veel te soft zijn geworden en hun kinderen teveel als prinsen en prinsessen behandelen.

Het geheim van de Franse opvoeding is volgens Druckerman de nadruk op regels, discipline en zelfbeheersing. Dat begint als in de babytijd. Ouders laten hun kind ’s nachts gewoon huilen, ze vallen dan uiteindelijk wel weer in slaap. Een Frans kind krijgt ook bijvoorbeeld maar één keer per dag een snoepje, spreekt uiterst beleefd met zijn ouders en gaat niet zeuren al iets niet mag. Non est Non.

Is de Franse opvoeding ook een voorbeeld voor Nederland? Ik denk dat Druckermans boek best interessant is om te lezen, maar dat de aanbevelingen voor het grootste deel geen navolging verdienen. Het Franse opvoedmodel doet het namelijk helemaal niet zo goed, als je naar de cijfers kijkt. Zo is de bijvoorbeeld jeugdcriminaliteit in Frankrijk een stuk hoger en is het algemene scholingsniveau een stuk lager. De opvoedingsmethode levert dus heus niet alleen modelburgers op.

Daarnaast lijkt het de Franse ouders er  met name om te doen te zijn dat kinderen zo min mogelijk last veroorzaken. Ze werken vaak allebei fulltime en de kinderen worden de hele dag verzorgd door crèche, school en opvang. Gezamenlijk thuis, moeten de kinderen vooral zichzelf bezighouden, want de ouders doen dat ook.

Een pleidooi voor de strenge Franse stijl gaat er ook vaak vanuit dat op de Nederlandse scholen in de gezinnen nog steeds de jaren ’60 voortleven. Niets is echter minder waar. De school van mijn kinderen is bijvoorbeeld een stuk strenger dan mijn opleiding in de jaren zestig. Spijbelen, met drank op naar het schoolfeest, daar wordt nu heel hard op gereageerd. In mijn tijd kwam ik er probleemloos mee weg.

In gezinnen krijgen kinderen nu veel meer aandacht dan pakweg twintig jaar geleden. Ook vaders nemen hun rol een stuk serieuzer. Iedereen erkent dat regels en regelmaat kinderen veiligheid bieden. Dat het belangrijk is om consequent te zijn en het goede voorbeeld te geven. Maar liefde en aandacht, het kunnen kijken en luisteren naar je kind, zijn óók essentiële aspecten. We zijn heus wel streng genoeg, als we af ten toe van de regels afwijken.