Jesse is gemaakt door iemand van GroenLinks. Nou en?

Er is nogal wat stennis ontstaan over het voornemen van BNNVARA om een documentaire uit te zenden over Jesse Klaver. Dat zou propaganda zijn omdat de maker zelf tot de spin doctors van GroenLinks behoorde. Fleur Agema en ‘de grootste intellectueel van Nederland’ gingen prompt over de zeik, alsmede hun vele imitatoren en navolgers op de sociale media. Bij Jinek maakte Wouter de Winther, chef Binnenhof bij de Telegraaf, zich donderdagavond tot tolk van de verontwaardiging. Hij had het uiteraard over zijn belastingcenten.

De reactie vanuit de uitzendende omroep is merkwaardig. Men benadrukt dat de documentaire, gedefinieerd als een ‘intiem portret’, geen propaganda is ondanks het feit dat de maker, Joey Boink, campagnemedewerker was van GroenLinks tijdens de verkiezingsstrijd. Het enige correcte antwoord daarentegen luidt: “Nou en? Inderdaad. Van jouw belastingcenten. En bemoei je verder met je eigen zaken. Of nee: probeer het karakter van de Nederlandse omroep te begrijpen”.

Levensbeschouwelijk gekleurde ledenorganisaties Aan de opzet van die publieke omroep is de afgelopen decennia regelmatig gesleuteld maar het principe is sinds de eerste echte wettelijke regeling uit 1930 ongewijzigd gebleven. Er wordt op de zenders veel ruimte gegeven aan levensbeschouwelijk gekleurde ledenorganisaties die in de programmering hun karakter zichtbaar maken. Daarnaast is er ruimte voor de algemeenheid. Die ruimte is in de loop der decennia steeds toegenomen maar de ledenorganisaties spelen tot op heden een centrale rol. Het is nog steeds mogelijk om zo’n organisatie in het leven te roepen om vervolgens zendtijd te krijgen en het bijbehorende belastinggeld om daarmee de programma’s te financieren. Uit de stal van de Telegraaf, het dagblad van de verontwaardigde De Winther, zijn twee rechtse propaganda-omroepen te voorschijn gekomen, Powned en WNL. Vandaar dat ons ontbijt een paar keer per week wordt bedorven door rants van ideologisch bevlogen types als Afsin Elian of Syp Winia, die door de mooie juffrouw van dienst als deskundige worden geafficheerd. En dat allemaal van ons belastinggeld.

Pittige rijsttafel Is dat erg? Nee, dat is juist de bedoeling. Het is de kracht van ons publieke omroepstelsel. Het is geen vlees- noch visgeheel maar een pittige rijsttafel waarvan de verschillende gerechten afzonderlijk worden opgediend zodat de tafelgasten hun eigen combinaties kunnen samenstellen. BNNVARA heeft een progressieve inslag. De wortels van de VARA-component liggen in de sociaaldemocratie en ooit zond men in de vroege ochtend een socialistisch strijdlied uit om de luisteraars goed wakker te krijgen. Het publiek weet dat. In dat kader is het helemaal niet vreemd als deze omroep van een Joey Boink een documentaire betrekt over Jesse Klaver. Daarmee toont zij juist haar gezicht, wat trouwens volgens de Omroepwet haar bestaansreden is.

Genoeg alternatieven Net zoals WNL consequent het liberaal-conservatieve geluid laat horen, zoals ze het in haar eigen reclamespotjes formuleert. Van jouw belastingcenten. Je weet waar je aan toe bent met de Nederlandse omroepen en als bepaalde gerechten van de rijsttafel je niet bevallen, dan laat je die staan. Met zijn talrijke zenders biedt de publieke omroep op elk moment van dag of nacht genoeg alternatieven.

Fleur Agema en ‘de grootste intellectueel van Nederland’ pruimen dat niet. Vaak is uit hun mond – en die van hun slaafse navolgers – te horen dat de omroep zo links is. Die diagnose heeft waarschijnlijk te maken met een persoonlijk probleem: zij beschouwen alle berichtgeving die hun eigen vooroordelen niet meteen bevestigt, als politieke propaganda. Alleen aan preken voor hun persoonlijke parochie is belastinggeld dan goed besteed. Vandaar de diepe haat jegens de publieke omroep zoals die zich in een specifiek Nederlandse situatie op specifiek Nederlandse wijze heeft ontwikkeld. Zodra ze de afstandsbediening grijpen, vaart in Fleur Agema en ‘de grootste intellectueel van Nederland’ deze bijzondere vorm van oikofobie meester.

Het is veelzeggend dat een toch gerespecteerd journalist als Wouter de Winther, centraal figuur op de redactie van Nederlands tweede dagblad, met dit frame meegaat. Hij kreeg er zoals het hoort meteen een podium voor op een publieke zender. Wat je ook denkt en beweert, er is altijd plek voor je te vinden in het bestel. Laten we als zelfbewuste Nederlanders die publieke omroep van ons koesteren.