Krijg ik mijn oude Nederland weer terug?

Eén zwaluw maakt nog geen zomer. In de laatste peiling van Maurice de Hond deze week blijkt voor het eerst dat de PVV op drie zetels minder staat dan de 24 die de partij nu inneemt. De PVV verliest de zetels aan de SP en de VVD. Het Eenvandaag Opiniepanel liet in oktober 2011 al de eerste zwaluw zien. Veertig procent van de PVV-kiezers bleek in deze opiniepeiling al geen vertrouwen meer te hebben in het kabinet, tegen twintig procent een jaar eerder.

41 procent meende zelfs dat de PVV de gedoogsteun moet intrekken vanwege de Nederlandse instemming met de verruiming van het Europese noodfonds. De bezuiniging op het PGB viel eveneens slecht bij het PVV-electoraat.

Wilders raakt besmet door het rigide kabinetsbeleid. ‘Als je praat over Job Cohen als het poedeltje van Mark Rutte, dan is hij het keffertje van Mark Rutte. Hij blaft wel, maar hij bijt niet’, zegt één van de ondervraagden teleurgesteld. Ook Joodse stemmers keren zich van Wilders af na zijn steun aan het wetsvoorstel om ritueel slachten te verbieden.

De incidenten bij de PVV stapelen zich na de turbulente eerste jaren ondertussen weer op: PVV-leden van de Raad van State, de gemeenteraad en het Europees Parlement stappen op, jonge en democratische PVV’ers krijgen nul op het rekest van Wilders als zij een jongerenbeweging of een vereniging willen oprichten, het gemanipuleer van de PVV met de Willem Arondeus-lezing wordt doorzichtig en deze week werd een PVV Statenlid nog de fractie uitgezet vanwege uitgelekte grove uitlatingen jegens een Turkse collega. Tot slot blijf ik nog altijd mijn kaarten op Dion Graus zetten als iemand die in potentie in zijn eentje de PVV kan opblazen.

Bovendien zie ik een aantal tekenen dat mogelijk een hoopvolle voorbode vormt voor de terugkeer van het nuchtere maar tegelijkertijd meelevende en fatsoenlijke Nederland; het land dat ik al lange tijd mis.

Wat zijn de signalen? De tekenen spelen zich opvallend genoeg af op de gebieden die al vele jaren het publieke discours domineren: de immigratie en de islam. De betrokkenheid van vele Nederlanders met het lot van Mauro, de vernederlandste kindvluchteling, en met Sahar, de gymnasiaste die dreigde teruggestuurd te worden naar Afghanistan, echode de maatschappelijke betrokkenheid uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Het bijkans nationale gevoel van afschuw over Blekers briefje aan Mauro waarin hij als troostprijs voor een transport naar Afrika, een voetbalkaartje naar FC Twente aanbood, was veelzeggend. Maar de belangrijkste aanwijzing voor de verandering in Nederland is misschien wel de vermoeide reacties in Nederland op Wilders’ tweets en Kamervragen over de hoofddoek van koningin Beatrix.

PVV-leider Wilders lijkt met zijn anti-Beatrix tweets zijn hand overspeeld te hebben. De PVV-Kamervragen over koningin Beatrix die een hoofddoek droeg in Abu Dhabi en Oman – ‘een symbool van islamisering, onderdrukking en discriminatie van de vrouw’ aldus de PVV – werd in amper 140 tekens door de regering beantwoord. Onzin had een gebelgde koningin al eerder gereageerd op Wilders’ beweringen en werd hierbij gesteund door MP Rutte die zelfs ‘onzin’ een te zwakke betiteling vond.

De koningin wist zich verder gesteund door 77 procent van de radio 1-luisteraars die op de stelling ‘de ophef over de hoofddoek van de koningin is overdreven’ met een ja stemde. Ook andere peilingen meldden eenzelfde uitkomst. Zo peilde Maurice de Hond dat 79% van de ondervraagden vindt dat Beatrix goed heeft gehandeld. Zelfs 47 procent van de PVV-aanhang huldigde deze mening.

Nee, een zwaluw maakt geen zomer. Ik krijg zeker niet weer mijn oude Nederland terug. Daarvoor is te veel gebeurd. Het is bovendien duidelijk geworden dat de PVV over een solide basis van islamofoben beschikt. En hoewel ik 21 zetels, een op de zeven stemmers, nog altijd te veel vind, heb ik liever deze stroming zichtbaar dan ondergronds. Het Eenvandaag Opiniepanel toonde dat de PVV-stemmers nog altijd immigratie en veiligheid als de belangrijke punten op hun agenda beschouwen ondanks dat de cijfers op deze terreinen al jarenlang een dalende trend laten zien. Ze hebben gehoor gekregen voor dit ‘gevoel’ van onveiligheid bij onder anderen sheriff Opstelten en zijn hulpsheriff Teeven.

Maar Wilders verliest terrein. Voorheen stonden zijn tweets en acties garant voor massale steunbetuigingen uit het land, maar het lijkt alsof de magie uitgewerkt raakt. Ik vraag mij verder af hoeveel inschrijvingen hij al ontving voor zijn boek over de islam. Zijn twitteroproep hiertoe vind ik opvallend. Het laatste bericht is dat het boek in New York uitkomt. Zou dat met zijn financierders te maken hebben?

Het dividend waarop Wilders kon bogen tijdens en in de nasleep van het Wilders-proces lijkt opgebruikt. Management by twitter? Het was te proberen. In de laatste politieke peilingen wordt de PVV zelfs voorbijgestreefd door de SP. Kiezers geven volgens een Synovate-peiling het kabinet een onvoldoende (5.3). Maar zal de PVV-voorman het kabinet laten vallen? Nee, vrees ik, want hij heeft te veel te verliezen met deze peilingen. ‘Nieuwe verkiezingen’ dreigde hij (twitter op 28/12) als de hypotheekrenteaftrek wordt versoberd of wanneer aflossingsvrije hypotheken worden ingevoerd. Het laatste is reeds beleid van de banken. Ik heb Wilders niet gehoord.

Nee, Wilders zal het kabinet nu niet laten vallen. Ik gok op het CDA. Deze partij heeft niets te verliezen wanneer ze de stekker uit het kabinet trekt. Maar wat de recente gebeurtenissen vooral lijken te tonen, is dat de hysterie op haar retour schijnt in Nederland onder druk van de (voorzichtige) terugkeer van de nuchtere, sociale en pragmatische Nederlander. En dat is winst.