Kuddegedrag op pedalen

Mensen zijn groepsdieren. Sociale wezens. Wezens die leven, werken en ontspannen in kuddes. Mensen nemen daarbij graag elkaars kenmerken, gedragingen en acties over, liefst zonder de eigen identiteit te verliezen. Op deze manier durven we bij bepaalde groepen te horen en samen een uniformheid uit te stralen. Dit geeft ons een machtig en veilig gevoel. Een gevoel van verbondenheid, waarin heersende groepscodes, bepaalde waarden en normen en ongeschreven regels en wetten feilloos worden overgenomen en uitgevoerd. Tot zover niets aan de hand.

Maar jaarlijks komt dit socialisatieproces van één specifiek te benoemen groep mensen tot een hoogtepunt. Met een significante piek tijdens het voorjaar en de zomermaanden. Overal in het land heerst er dan onrust. Zowel in de desbetreffende lijven als op de wegen in ons Nederlandse landschap. En dan is het oppassen geblazen! Uit alle hoeken, gaten, wegen, lanen en (fiets)paden verschijnen ze ten tonele. Met gevaar voor eigen, maar voornamelijk, andermans leven. U herkent ze waarschijnlijk meteen. Het zijn de koningen, nee, keizers, van de weg! De helden van het asfalt! De lefgozers van onze samenleving! Maar daarnaast voornamelijk overgesocialiseerde kuddedieren, in allemaal dezelfde té strakke truitjes en dito halflange broekjes, inclusief zeemlap in het kruis.

Het heeft iets dierlijks, zo’n hele kudde amateurwielrenners. Vanaf het moment dat de hele groep zich in beweging zet, zijn ze namelijk één. Ze zijn dan ogenblikkelijk overgeleverd aan de wetten van de psychologie, de wetten van de groep als eenheid. Wij tegen de rest. En dat houden ze ook gedurende de hele rit vol. Samen staan/zitten ze sterk en kunnen ze alles aan. Vergelijk de wielrennersclub maar eens met een groep dieren, die ook gebruik maken van de kudde waarin ze participeren, om op die manier tegenstanders af te schrikken en te imponeren. De kuddedieren zijn ook altijd allemaal van dezelfde soort. In dit geval de mens. Daarbij hebben ze allemaal dezelfde vacht (geschoren benen en armen?) of huid (meestal het sadomasochistisch aandoend oude Rabobank-uniformpje) en ook dezelfde kleuren (oranje, blauw en wit). Ook blijven ze, net als onze wielerhelden, erg dicht bij elkaar. Dit in verband met de wetten der natuurkunde, zoals bijvoorbeeld de aerodynamica, het voordeel van de ‘slipstream’ en het versterken van het groepsproces in het algemeen. Dit maakt hen als individu groter, als geheel sterker en als opererende groep dominanter. Daarbij staat er voor de voorbij razende kudde op wielen dan ook niets of niemand in de weg. Waar je zou verwachten dat ze over grote, lange wegen rijden, waar men zo weinig mogelijk obstakels tegenkomt, rijden ze het liefst door de stad, over fietspaden en zebrapaden, nemen ze rotondes bij voorkeur in tegengestelde richting en worden rode stoplichten massaal genegeerd. Met alle mogelijke gevolgen van dien. Daarnaast is er uitgegaan van het ‘less is more’- principe: een fietsbel is daarbij schijnbaar overbodig, in dit geheel bezien.

Inmiddels heeft zich, zoals u wellicht merkt, bij mij ook een socialisatieproces aangediend. Waar de fietskoningen zich spiegelen aan elkaar en in een flits universeelheid en sportieve eenheidsworst uitstralen, spiegel ik mezelf steeds meer aan de rest van niet-fietsend Nederland. Ook lekker veilig dus. En ik ben het inmiddels geheel en al met hun groepscodes, ongeschreven regels en waarden en normen eens.

Beste amateur-Niki Terpstra’s van deze wereld: veiligheid staat altijd voorop, voor élke verkeersdeelnemer!