Laatste stuiptrekkingen van de Publieke Omroep

Dat valt af te leiden uit de laatste stuiptrekkingen en wanhoopspogingen.

1. Consultatie Op 15 maart sluit de consultatie toekomstverkenning landelijke omroep. Iedereen mag de zwakke minister Plasterk zijn visie opsturen, want de minister wil een ander omroepbestel vanaf 2016. Dat is een oude politieke truc: beleid in de toekomst projecteren. De minister is er dan niet meer en een nieuw kabinet trekt zich natuurlijk niks van dat soort toekomstplannen aan. Voorbeeld: een vorige minister besloot dat de NPS moest verdwijnen. Zij is inmiddels vertrokken, maar de NPS bestaat nog gewoon. Die consultatie heeft trouwens meer weg van een angstig keurslijf. De bewindsman stelt in zijn inleiding dat de publieke omroep er goed voor staat (wat ik helemaal niet vind) en verder wil hij geen vrije visies maar antwoorden op door het ministerie opgestelde vragen. Ik ben van mening dat er altijd een publieke informatie- en cultuurvoorziening dient te bestaan, maar dat allerlei dingen zoals een groot aantal commerciële sportevenementen en allerlei vormen van entertainment best alleen door de (inmiddels ontstane) commerciële omroepen kunnen worden geprogrammeerd. En dat geen enkele kijker naar de publieke TV behoefte aan reclame zal hebben.

2. Reductie aantal omroepen

NPO voorzitter Henk Hagoort kondigde aan dat het aantal omroepen in 2015 zal zijn teruggebracht van 24 naar 15. Ook dat klinkt heel dapper, maar het slaat natuurlijk nergens op. De samenleving heeft al lange tijd geen enkele behoefte meer aan verzuiling. Die wordt kunstmatig in stand gehouden met omroepbladen, vrijkaarten, theelepeltjes, de top 2000 en een overdosis aan schaatsen. Omroepen kunnen vrij snel via een wetswijziging worden opgeheven.

3. Renovatie van nieuws en achtergronden op de publieke TV Zo komt er een nieuwsuur in plaats van NOVA, Twee vandaag moet een soort Hart van Nederland worden, Brandpunt keert terug, Wakker Nederland vervangt Goedmorgen Nederland en ga zo nog maar even door. Ook dit zijn krampachtige initiatieven om de verzuiling beter te willen legitimeren. Ook daar zit niemand op te wachten. Ik hoorde Hagoort zeggen dat omroepen zonder leden objectieve journalistiek gaan bedrijven en ledenomroepen kleur gaan bekennen. Hieruit blijkt dat de goede man niets van journalistiek begrijpt. Het enige waar de publieke omroep (zolang hij in deze vorm nog bestaat) voor moet zorgen is een kwalitatief goed journalistiek aanbod. Geen overdreven  accent op agenda journalistiek, maar meer onthullingen en originele  invalshoeken. En niet allemaal de Godganse dag achter het zelfde onderwerp aanlopen.

Dat nieuwsuur, meneer Hagoort, dat wilden we tien jaar geleden al (Lees mijn boek Journaaljaren, pagina 138 e.v.) en plannen voor een meer structurele Europese berichtgeving dateren ook van 2000. (pagina 226 e.v.) Ik voorspel u dat zo’n uur tussen 22.00 en 23.00 uur niet veel meer zal worden dan een Journaal, gevolgd door NOVA-elementen en een politieke rubriek uit Den Haag en Brussel. Nu al een gemiste kans en nauwelijks iets nieuws. Ik hoop dat mijn voorspelling niet uit zal komen en ik onderste boven zal vallen van echte creatieve onvoorspelbare journalistiek.

Ik pleit hier niet voor het stoppen met publieke omroeptaken. Nee, ik pleit voor een echt nieuw samenhangend mediabeleid. Voor het opheffen van de verzuilde omroepstructuur. En voor stoppen met de STER. Door de financiële crisis ontkomen we niet aan drastische bezuinigingen. Ook niet bij de omroep. Het politieke landschap verandert. Het publiek verandert. De techniek verandert. Trek daar radicale conclusies uit. Houdt op met pappen en nat houden.