Maak ziekenhuiszorg van ons allemaal, niet van de markt

Door het gezamenlijk beleid van de zorgverzekeraars en VVD-minister Schippers verdwijnen steeds meer ziekenhuizen. Dat is slecht voor de zorg en de democratische zeggenschap over wat van ons allemaal is. Daarom moet de overheid weer verantwoordelijkheid nemen voor de ziekenhuiszorg in ons land. Dat betoogt SP-Kamerlid Renske Leijten.

De hardste klappen in de ziekenhuiszorg vallen buiten de Randstad. In rap tempo worden eerste hulpposten en afdelingen verloskunde gesloten. Afgelopen week alleen al kwamen zorgwekkende berichten naar buiten over de toekomst van de verloskunde in Meppel en de ziekenhuizen van Winschoten en Delfzijl. Aan de bevolking – die toch gezamenlijk het geld voor onze zorg opbrengt – de lokale politiek en het personeel van de ziekenhuizen is niets gevraagd.

Marktdenken

Dit is een direct gevolg van het liberale beleid, een zorgstelsel waarin particuliere zorgverzekeraars de spreiding en inrichting van onze ziekenhuiszorg bepalen. En als het aan zorgverzekeraar CZ ligt kunnen er nog zeker 15 ziekenhuizen sluiten. Het einde lijkt dus nog niet in zicht. 

Zo torpedeert het VVD-beleid van minister Schippers niet alleen de toegankelijkheid van de zorg, maar veroorzaakt het ook een groot democratisch tekort. Ze maakt een essentiële voorziening afhankelijk van onderhandelingen achter gesloten deuren door niet-gekozen en niet democratisch gecontroleerde verzekeraars en zorgbestuurders.

Dit alles gebeurt met een beroep op de vermeende efficiency van commerciële partijen. Toch zijn de kosten van de ziekenhuiszorg alleen maar gestegen.

En dat is niet gek. Doorgeslagen marktdenken heeft geleid tot een visie op ziekenhuizen, waarin productie draaien, creatief declareren en het zoveel mogelijk verdienen aan ingrepen belangrijker zijn geworden dan het zo snel en goedkoop mogelijk helpen van een zieke patiënt. Op deze markt is uw daalder nog maar een gulden waard.

De ziekenhuizen

Een volgende regering heeft de taak om de ziekenhuiszorg te organiseren en financieren op basis van wat nodig is in een regio. Het overgrote deel van de ziekenhuiszorg is voorspelbaar en dus planbaar. Overal in Nederland moeten streekziekenhuizen snel bereikbaar zijn voor basiszorg, inclusief acute zorg. Deze streekziekenhuizen zijn geen concurrenten en hebben geen winstoogmerk. Zij werken intensief samen in het belang van de patiënt en de volksgezondheid. Zij vormen een netwerk rondom een regionaal academisch ziekenhuis, waar mensen met een complexe zorgvraag of zeldzame ziekte geholpen worden. Kennis, dure apparatuur en medisch personeel worden zoveel mogelijk onderling uitgewisseld. Dat kan doordat alle medisch specialisten in loondienst komen. Laat de zorg reizen in plaats van de patiënt. In plaats van te betalen op basis van het aantal behandelingen, gaan we werken met regionale budgetten. Daarmee kunnen we de zorgkosten beter volgen en in de hand houden dan met de huidige ondoorzichtige financiering. 

Wachtlijsten?

Volgens VVD-minister Schippers – nooit te beroerd voor een beetje bangmakerij – zal dit leiden tot wachtlijsten. Dit is onzin. Te krappe budgetten leiden tot wachtlijsten, niet de manier waarop je deze budgetten beschikbaar stelt. En de verminderde wachtlijsten zijn niet de verdienste van marktwerking, maar het gevolg van de keuze die we in ons beschaafde land maken om miljarden uit te geven aan zorg. Als we de marktwerking afschaffen en al het geld dat we in de zorg aan accountants, juristen, reclamecampagnes en winstuitkeringen uitgeven daadwerkelijk aan zorg besteden, is er genoeg voor iedereen. Op 12 september kiezen voor een zorg waar niet de winst maar de patiënt centraal staat, is kiezen voor een goede, toegankelijke en betaalbare zorg.