Met die vernieuwde canon komt het pico bello in orde

Er heerst in het land angst en vreze dat de politiek correcte elite onze vaderlandse geschiedenis gaat aanpakken en al zo de leeuw in het rijkswapen de klauwen uittrekt. Minister Van Engelshoven (D66, dus dan weet je het wel) wil namelijk de canon herijken. Zij heeft dat bekend gemaakt met enige modieuze taal over de schaduwkanten van onze historie, die zouden zijn veronachtzaamd en zo. Daarom heeft zij prof. dr. James Kennedy gevraagd om de zaak eens tegen het licht te houden met een door hem zelf samen te stellen nieuwe commissie. Ze verzocht hem wel die “divers” samen te stellen. Nou zal hij professor Els Kloek uit Utrecht wel vragen om mee te doen van het geweldige Digitaal Vrouwenlexicon  en Karwan Fatah Black , de coming man van de slavernijgeschiedenis.

James Kennedy zelf is een Amerikaanse onderzoeker uit een streng calvinistisch milieu, die een knap proefschrift schreef over de jaren zestig in Nederland. Hij is hier blijven hangen, vond een vrouw, die nu de ChristenUnie vertegenwoordigt in de gemeenteraad van Amersfoort en werd hoogleraar, eerst aan de Vrije Universiteit, daarna aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn laatste boek is een overzichtswerk van de Nederlandse geschiedenis.

Frits van Oostrom, onder wiens leiding de eerste canon met die fameuze vijftig “luiken” tot stand kwam zei zelf al dat je het werkstuk van hem en zijn medecommissieleden op gezette tijden moest herijken. Dat komt omdat onze historische kennis met het jaar toeneemt, maar dat is misschien niet eens het belangrijkste. Elk tijdperk stelt zijn eigen vragen aan het verleden op grond van de ervaringen met het heden. Zo ontstaan nieuwe inzichten en tot dan toe ongedachte invalshoeken. Dat heeft gevolgen voor de onderwerpkeuze van historische onderzoekers.

Minister Van Engelshoven vindt dat de oude canon de schaduwzijden van de Nederlandse geschiedenis onderbelicht laat. Dat zal haar wel door een of andere spindoctor zijn ingefluisterd want het is onzin. Er zijn vensters over slavernij, Holocaust en kolonialisme. Ik heb zelf een geschiedenis van Nederland geschreven in vijftig canonhoofdstukken en ik voelde me absoluut niet gedrongen in een positieve richting om het maar zo te zeggen. Wie het niet gelooft, kijkt het zelf maar na.

Toch zou het van gebrek aan professionaliteit getuigen als Van Oostroms canon in beton gegoten werd. Het is helemaal geen gek idee om daar elke vijftien jaar of zo een nieuwe commissie naar te laten kijken. Van onafhankelijke deskundigen. Professor Kennedy is een heel precieze onderzoeker en allesbehalve een activist. Het is aan hem en aan niemand anders om zijn team samen te stellen. Daar kan geen Kamerlid en geen minister zich mee bemoeien. Dat heeft minister Van Engelshoven prima afgedekt.

Natuurlijk, mensen die geschiedschrijving verwarren met het vertellen van verhalen over mythische helden zullen teleurgesteld worden. Datzelfde geldt voor wie Nederlands verleden het liefst associeert met het Kwaad. James Kennedy zal na de presentatie van de nieuwe canon uitgemaakt worden voor een typisch voorbeeld van de “weg met ons” mentaliteit én tegelijkertijd als een met wit privilege opgeladen praatjesmaker die probeert de kern van structureel racisme in de geschiedschrijving te bemantelen. Gegarandeerd. Dat gaat gebeuren in een tijdsgewricht als het onze.

Kennedy zal dan ongetwijfeld zijn bijbel openen en troost vinden bij de verhalen over richteren, koningen en profeten die het harder voor hun kiezen kregen dan hijzelf.

Maar met die vernieuwde canon komt het pico bello in orde.