Meta-sletvrees

Mijn vriendinnen hadden ‘Sletvrees’ allemaal al gezien. De documentaire van Sunny Bergman was meteen een hit; de titel alleen al zorgde voor avonden vol gepassioneerde discussies over wanneer iemand een slet is, en of wij vrouwen elkaar zo zouden mogen noemen. De conclusie is steevast: nee. Als wij elkaar onderling (grappend of serieus) ‘sletje’ of ‘bitch’ noemen, dan moeten we er niet raar van opkijken dat het ‘normaal’ is dat vrouwen die met veel mannen naar bed gaan aan de schandpaal worden genageld zijnde hoeren, terwijl mannen hun zaad kunnen dumpen waar, wanneer en hoe vaak ze willen en daar eigenlijk ook nog een ‘biggest pimp’-prijs voor willen.

Ik voerde de discussie meer dan eens aan mijn eettafel, maar had de documentaire zelf eigenlijk nog niet gezien. In de boekwinkel lonkte het gelijknamige boek naar me, maar ik durfde het niet op te pakken. Hoe vrijgevochten ik me vaak ook waan, vanuit mijn culturele opvoeding is mij geleerd dat ik iedere associatie met het woord ‘slet’ moet mijden. Niet alleen is er bij mij ingestampt dat je voor het huwelijk geen seks hebt, wanneer op tv wordt gezoend, kijk je weg en een boek over het vrije seksuele moraal lees je dus al helemaal niet. Als er dan ook nog eens in dikke koeienletters ‘sletvrees’ op staat, wel, dan staat het schaamrood bij mij op de kaken. Een soort meta-sletvrees zou je kunnen zeggen.

Maar wie nieuwsgierig is, hou je uiteindelijk niet tegen. Ook niet met cultureel opgelegde vreemde waarden en normen. En dus downloadde ik het boek op mijn tablet en las gretig weg. Toen ik halverwege was, besloot ik ook de documentaire maar te bekijken, dan wist ik in ieder geval waar ik het over had wanneer ik in al mijn feministische glorie anderen de les lees.

Het boek Sletvrees behelst meer dan alleen de documentaire. Sunny Bergman omschrijft haar reis als documenairemaakster van ‘Beperkt Houdbaar’, ‘Sunny Side of Sex’ tot ‘Sletvrees’. Het mooie aan zowel het boek als de gelijknamige documentaire zijn de reeks heldere en herkenbare voorbeelden. Van de vrouwen die wel eens seks hebben met een/hun man, terwijl ze er eigenlijk geen zin in hebben, de mannen die dat maar moeilijk kunnen geloven, tot de omschrijving van een slet: een vrouw die tien tot talloze mannen heeft gehad. Het is prettig om een boek te lezen dat zo open is, dat vragen stelt en antwoorden geeft, zonder daar direct een waardeoordeel aan vast te hangen. Het is bovendien geen wij (vrouwen) versus zij (mannen)-verhaal, en dat is lovenswaardig. De conclusie kun je zelf ook wel bedenken, maar daarmee niet onbelangrijk om te onderstrepen: slut shaming is iets waar we ons allemaal wel eens schuldig aan maken. Het is iets dat alleen wij, als collectief, kunnen veranderen.

In het kader van Internationale Vrouwendag presenteert Sunny Bergman zaterdag de eerste ‘Sletvrees Salon’ in het NRC Café. Ze spreekt er onder meer met seksuologe Ellen Laan en hoogleraar Saskia Wierenga.

Dit artikel staat ook op Jeanne.nu