Nu maakt Samsom een uitglijer

Diederik Samsom heeft sinds de verkiezingsstrijd begon, zijn eerste uitglijer gemaakt. Bij Knevel en Van den Brink nog wel aan wie je als politicus toch over het algemeen geen kind hebt. Hij verstrikte zich woensdagavond in lang verhaal over Griekenland, dat –zei hij ongeveer – door zeven foute families beheerst werd. De vraag is dan wat je moet doen om ervoor te zorgen dat de steun niet in de diepe zakken van deze families verdwijnt.

Samsom wist het antwoord: misschien moest de EU het land maar onder curatele stellen. Daarna begon hij snel over iets anders, maar het kwaad was al geschied. De Volkskrant maakte er meteen het openingsverhaal van de website van.

Ze zeggen wel eens dat dingen niet meer van deze tijd zijn. Nou: dat geldt zeker voor  deze tussen-neus-en-lippen-suggestie van de kandidaat-premier. Zulke dingen deden westerse landen wel eens in de negentiende eeuw. Ze stuurden kanonneerboten naar armlastige landen en namen dan de douane over tot alles was afbetaald. Of ze sloten met een plaatselijke vorst een verdrag waarbij deze het protectoraat over zijn rijk aanvaardde. De keizer van Vietnam is bijvoorbeeld gedwongen om zo’n document te tekenen. Sindsdien moest hij dansen naar het pijpen van een Franse gouverneur. Of liever gezegd: geen mens besteedde nog aandacht aan hem terwijl die gouverneur het land exploiteerde.

Als Griekenland onder curatele zou worden gesteld, moet er een soort toezichthouder worden gestuurd die uiteindelijk het laatste woord heeft. De Engelse koloniale geschiedenis biedt een uitstekende benaming voor zo’n functionaris: political officer.  Uit de Nederlands-Indische traditie kunnen nog mooiere titels worden geput. Wat dacht U van een resident in Athene met in de provincies assistent-residenten en als pottenkijker naast de gemeentebesturen controleurs?

Hendrikus Colijn zaliger nagedachtenis was er niks bij. Diederik Samsom suggereerde in feite een kolonisering van Griekenland, het aanstellen van een vreemd bewind dat probeert met de opbrengst van het land schulden te innen. Dat zal ondanks alle corruptie en alle macht van die zeven families de eer van de Grieken te na zijn. Heel letterlijk.. En ze kunnen vechten. Ze  hebben vanouds talent voor gewapend verzet en een langdurige guerrilla. Dat hebben bijvoorbeeld de Duitse bezetters in de Tweede Wereldoorlog tot hun grote schade ervaren.

Als Grieken boos worden en het willen, maken ze er zó een tweede Afghanistan van. Met Christus Pantokrator en de Theotokos Maria in het vaandel. En/of die andere heilige van weleer: Karl Marx. Dat geef ik iedereen op een briefje.

Gelukkig heeft Diederik Samsom zich woensdag niet beperkt tot zo’n onberaden suggestie. In de NRC zei hij iets heel verstandigs over de Griekse situatie. Als wij dat land aan zijn lot en zijn drachme overlaten, legde hij uit, dan zal Rusland ongetwijfeld in het gat springen. Dankzij de rijke olie- en gasvoorraden is het land van Poetin in staat om Athene althans voor een deel uit de brand te helpen. Ooit zorgde tsaar Nicolaas I er voor dat Griekenland zich los kon maken van het Ottomaanse Rijk. Daar zat ook eigenbelang bij. Rusland hoopte met Griekenland als steunpunt een machtspositie te kunnen vestigen in de Middellandse Zee, de Balkan en het Midden-Oosten.

Destijds hebben de overige Europese landen weten te voorkomen dat het nieuwe Griekenland een vazalstaat van de tsaar werd maar de Russische ambitie is nooit verflauwd. Europa is nu al voor zijn energievoorziening té afhankelijk van zijn machtige oosterbuur. Het is niet in het belang van de Unie als Rusland ook nog eens terugkeert als machtsfactor van betekenis op de Balkan en in de Middellandse Zee. Bij mijn weten is Diederik Samsom de eerste Nederlandse politicus die daarop gewezen heeft. En dat verdient wél een compliment.