Nu of nooit: D-Day voor GroenLinks

Vandaag was het D-Day voor GroenLinks. De commissie-Van Dijk presenteerde haar rapport over de verkiezingsnederlaag van de partij. Op basis van maandenlang onderzoek doet de commissie aanbevelingen om de gemaakte fouten in de toekomst te voorkomen. Want ontegenzeggelijk zijn er de laatste jaren behoorlijk veel fouten gemaakt bij GroenLinks. Heel Nederland heeft kunnen zien hoe GroenLinks op weg was politieke kamikaze te plegen.

Niet geheel onbegrijpelijk wordt de vraag steeds vaker gesteld of GroenLinks eigenlijk nog wel bestaansrecht heeft. Het antwoord daarop is eenvoudig te geven. Ja, natuurlijk heeft GroenLinks heeft nog bestaansrecht! De peilingen wijzen dat nu misschien nog niet uit. Maar met het rapport van Van Dijk is een cruciale eerste stap gezet voor de wederopstanding van GroenLinks.

De GroenLinkse principes van duurzaamheid, sociale gelijkheid en vrijzinnigheid hebben meer bestaansrecht dan ooit. Ze worden op steeds grotere schaal in praktijk gebracht. Kijk naar onze buurlanden: in België en Duitsland winnen de Groenen gestaag aan zetels en invloed. Het meest recente voorbeeld daarvan is de verkiezingsoverwinning van de Groenen in de Duitse deelstaat Nedersaksen, afgelopen weekend. Ook het recente verleden van GroenLinks zelf werd gekenmerkt door zetelwinst. Tussen 2009 en 2011 won de partij achtereenvolgens bij de verkiezingen voor het Europees parlement, de gemeenteraad, de Tweede Kamer en de Provinciale Staten. Dit alles nog maar twee jaar geleden.

Nog belangrijker dan deze electorale resultaten is de ontwikkeling van de groene beweging in Nederland. Deze groeit sterk en vindt meer en meer draagvlak. Zo neemt ieder jaar de productie en de consumptie van biologisch eten flink toe. Grote bedrijven marketen steeds meer op klimaatneutrale producten, zoals witgoed, auto’s en binnenkort zelfs mobiele telefoons. Ook kleine ondernemers en ZZP’ers maken massaal de overstap naar duurzame productie en diensten. Waarom? Omdat vergroening noodzakelijk is om onze welvaart in stand te houden en te delen met onze volgende generaties.

Deze brede groene cultuur is zo’n twintig jaar geleden aangeboord en sindsdien grootgebracht door GroenLinks. Vóór GroenLinks kende Nederland niet zo’n allesomvattende groene beweging. En zonder GroenLinks zal deze ook moeilijk voort kunnen bestaan. Want zoals GroenLinks de maatschappelijke groene beweging nodig heeft om haar idealen te kunnen verwezenlijken, heeft de beweging op haar beurt GroenLinks nodig om haar principes politiek te realiseren.

Los van de inhoud is het voor een politieke partij natuurlijk noodzakelijk om serieus genomen te kunnen worden. Een partij moet betrouwbaar zijn, belangrijke keuzes durven te maken en de tijdsgeest aanvoelen. De aanbevelingen van Van Dijk spelen hier op in. Zo moet het standaard worden dat de leden – en niet de partijtop – de politiek leider van GroenLinks verkiezen. Een ander tekenend voorbeeld van vernieuwing zijn de ledenraadplegingen voorafgaand aan het nemen van politieke besluiten die de partij zwaar liggen. Voorstellen als deze zorgen ervoor dat de GroenLinkse politiek weer van onderop, door de leden, wordt gemaakt – en ondersteund. En dat is precies wat GroenLinks nodig heeft. Zowel voor haar eigen partijdemocratie als om mee te kunnen in de politieke realiteit anno 2013.

Het bestaansrecht voor GroenLinks staat buiten kijf. Om deze electoraal en politiek te verzekeren zal de partij echter wel een wederopstanding moeten maken. Door de aanbevelingen van Van Dijk over te nemen en weer die activistische partij in de maatschappelijke bewegingen te worden, komt ze al een heel eind. Dan wordt de wederopstanding een feit.